سهم بندی بازار اینترنت ضمانت اجرایی می خواهد

به گزارش عصر ارتباط، این مصوبه گرچه چشم‌انداز وسیعی از بازار اینترنت پرسرعت را برای شرکت‌های PAP ایجاد می‌کند اما فقدان ضمانت اجرایی آن مهم‌ترین موضوعی است که نه شرکت‌های PAP امیدی به آن دارند و نه مخابرات نگرانی از ایجاد محدودیت در اثر اجرای آن دارد.
شورای رقابت در یکصد و ششمین جلسه خود در 10 اردیبهشت‌ماه سال 91 مصوب کرد که با توجه به وضعیت اقتصادی مسلط شرکت مخابرات موضوع بند ط ماده 44 قانون اساسی در عرصه ارائه خدمات اینترنتی، در مناطقی از کشور که شرکت‌های ندا (PAP) آمادگی فعالیت دارند، شرکت مخابرات مجاز به بهره‌برداری بیش از 10 درصد از ظرفیت بازار نخواهد بود. طبق این مصوبه، در مناطقی که شرکت‌های مزبور پیشنهادی متفاوت از جمله در خصوص درصد بهره‌برداری داشته باشند، باید به همراه ادله و مستندات به شورا ارائه کنند تا مورد بررسی و اتخاذ تصمیم قرار گیرد. چالش‌ها بر سر سهم هر یک از بازیگران زنجیره تامین خدمات اینترنت پرسرعت در حالی است که به‌رغم گذشت هشت سال از اعطای پروانه شرکت‌های ندا، چالش‌ها بر سر محق بودن هر یک از طرفین برای ارائه خدمت و سهم بازار در دو سال باقیمانده از مدت پروانه هنوز پابرجاست. انحصار شبکه سیم مسی توسط شرکت مخابرات و اختلافش با شرکت‌های خصوصی ارائه‌کننده خدمات اینترنت پرسرعت در کشور را به جایی رسانده که علی‌رغم حضور حداقل 10 شرکت برای عرضه ADSL و دو اپراتور بزرگ برای عرضه سرویس وایمکس، ضریب نفوذ پهنای باند کشور تنها دو درصد است.
شرایط اجرا تدوین شود
محمدرضا کریمی قائم‌مقام شرکت پیشگامان توسعه ارتباطات درباره این مصوبه گفت: «مصوبه حداکثر بهره‌برداری 10 درصدی مخابرات از بازار ADSL ظاهر قضیه است چرا که شرکت مخابرات ایران طی قراردادهای منعقده با شرکت‌های PAP بین 35 تا 40 درصد از درآمد آنها را به خود اختصاص داده که با 10 درصد مصوبه شورای رقابت سهم مخابرات از این بازار به 50 درصد می‌رسد.»
او افزود: «اختصاص 50 درصد از درآمد کسب و کار ADSL به مخابرات، این شرکت را قادر می‌کند تا دیگر بازیگران این عرصه را از میدان بیرون کند.»
کریمی با اشاره به اینکه اختصاص حداکثر 10 درصد سهم بازار به مخابرات هوشمندانه تعیین شده تا به شرکت‌های خصوصی فضا داده شود، گفت:‌ «اگر این محدودیت نباشد، همان‌طور که در دو سال گذشته با ورود مخابرات بازار رشد شرکت‌ها از نظر تعداد پورت‌های نصب‌شده کاهش یافته، این روند ادامه خواهد داشت.»
کریمی با بیان اینکه باید آیین‌نامه‌ای برای اجرای این مصوبه شورای رقابت نوشته شود، آن را گام نخست تنظیم این بازار خواند و افزود: «با توجه به اینکه این مصوبه در راستای سیاست‌های رگولاتوری و شورای رقابت تفاوتی با هم ندارند و هر دو در این مورد متفق‌القول هستند، باید شرایط و تضامین اجرای آن را نیز تدوین کنند.»
او گفت: «اگر تمهیداتی اندیشیده شود که انحصار انتقال و سیم مسی در اختیار مخابرات نباشد، در آن صورت رقابت میان همه بازیگران رقابتی سازنده خواهد بود اما با شرایط فعلی که PAP را در انتهای زنجیره تامین قرار می‌دهند و لایه‌های بالایی در انحصار مخابرات است، چاره‌ای جز اجرای این مصوبه وجود ندارد.»
عقب‌ماندگی مفرط داریم
داود زارعیان مدیرکل روابط عمومی شرکت مخابرات ایران که این مصوبه را خلاف شرایط پروانه فعالیت این شرکت می‌داند، در این باره گفت: «ما نظر شورای رقابت مبنی بر حفظ سهم PAPها از بازار ADSL را می‌پذیریم اما بازار ایران به قدری بزرگ است که هم شرکت‌های PAP و هم مخابرات ایران می‌توانند در آن کار کنند اما با اعلام محدودیت هم مخالف هستیم چون پروانه مخابرات به ما اجازه داده در بخش تلفن ثابت و اینترنت بدون محدودیت فعالیت کنیم و خریداران بلوک مدیریتی سهام مخابرات نیز بر این اساس، این شرکت را خریداری کرده‌اند.»
او افزود: «در کشور در زمینه اینترنت عقب‌ماندگی مفرط داریم، در حالی که در کشورهای همسایه ضریب نفوذ بالایی دارند ما با ضریب نفوذ دو درصدی در بازار اینترنت پرسرعت کشور مواجهیم.»
زارعیان با اشاره به اینکه چون مخابرات را از ورود به این حوزه منع کرده‌اند، کمتر از سه میلیون مشترک ADSL وجود دارد، افزود: «در صورتی که باز هم برای ورود مخابرات به این عرصه محدودیتی ایجاد شود، همچنان در این زمینه عقب‌ماندگی خواهیم داشت زیرا درآمد کشور در مقایسه با درآمد جهانی در حوزه ADSL رقم پایینی است.»
او اظهار داشت: «حضور شرکت‌های PAP در روستاها و شهرهای دور نیز مقرون به صرفه نیست و در صورتی که مخابرات حضور نداشته باشد، تکلیف آنها چه می‌شود و اگر قرار باشد مخابرات فقط در نقاط دور سرویس بدهد، آیا برای مخابرات خصوصی مقرون به صرفه است؟ در حالی که منطقی نیست سرویس‌های خود را محدود به شهرهای بزرگ کنیم.»
این مصوبه صرفا مصوبه باقی می‌ماند
عبدالمجید بیدختی‌نژاد مسوول دبیرخانه شرکت‌های PAP نیز با اظهار امیدواری نسبت به اجرای این مصوبه گفت: «اما باید پارامترهای نظارتی و کیفیتی آن نیز مشخص شود.»
او افزود: «باید خط‌کشی‌های اجرای این مصوبه نیز تعیین شود. چه کسی باید آن را خط‌کشی کند، تعیین مکانیسم آن و فقدان ضمانت اجرایی آن موضوعاتی هستند که این مصوبه را صرفا در قالب مصوبه باقی می‌گذارد.»
به گفته بیدختی‌نژاد، رقابت در صورتی تعیین‌کننده سهم هر یک از بازیگران از بازار است که زیرساخت به صورت برابر در اختیار همه قرار گیرد و بازار و میزان درخواست حوزه رقابت را تعیین می‌کند اما چون برخی از امکانات به صورت طبیعی در انحصار ذاتی مخابرات قرار دارد، این اپراتور بر بازار ADSL کشور سیطره دارد.
او با اشاره به اینکه در حال حاضر صاحب ریل و لوکوموتیو یکی است و کسی که صرفا لوکوموتیو دارد، تکلیفش معلوم نیست، گفت: «ما به هیچ وجه نمی‌گوییم که مخابرات وارد این وادی نشود اما باید در جایگاه خودش نگه داشته شود.» بیدختی‌نژاد افزود: «مصوبه شورای رقابت در حالی تصویب شده که معیار حضور و سهم از بازار و امکانات در این میان مشخص نشده است.»