«شاید» مشکل از توزیع باشد

حامدشفیعی-حال آنکه کارشناسان عوامل مختلفی را عامل کندی سرعت اینترنت می‌دانند از جمله به اشتراک‌گذاری پهنای باند میان مشترکان از سوی شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات، توزیع خطوط پهنای باند از سوی مخابرات به شرکت‌های خصوصی و همچنین اعمال فیلترینگ چندلایه روی شبکه اینترنت. از سویی دیگر بارها مسوولان سازمان تنظیم مقررات نسبت به کم‌فروشی و ناعادلانه بودن توزیع پهنای باند در کشور به شرکت‌ها و همچنین مخابرات هشدار داده بودند و رضا تقی‌پور نیز خواسته بود که این مساله بدون مراجعه به نهادهای قضایی و به صورت مسالمت‌آمیز برطرف شود. اما نکته قابل توجه نادیده گرفتن حقوق کاربران در کاهش سرعت اینترنت بوده که همواره مسوولان نسبت به این قضیه سکوت اختیار کرده‌اند. در عین حال که این کاهش سرعت اینترنت در برهه‌هایی نسبت به دیگر زمان‌ها قابل محسوس‌تر بوده به نحوی که دسترسی به بسیاری از صفحات اینترنت و سایت‌های ارایه‌دهنده خدمات اینترنت را ناممکن می‌کند؛ که به نظر نمی‌رسد علت این مساله مشکل در توزیع باشد. این در حالی است که مسوولان شرکت ارتباطات زیرساخت همواره از افزایش خطوط اینترنت پرسرعت در کشور خبر می‌داده و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز بیان می‌کند پهنای باند داخل کشور کم نداریم و شاید در توزیع مشکلاتی است که امیدواریم این موضوع نیز با هماهنگی‌ای که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات در برنامه دارد رفع شود. او علت قطع و وصلی‌های مکرر اینترنت را در مشکل توزیع می‌داند و به نحوی مساله را متوجه شرکت‌های ارایه‌دهنده اینترنت پرسرعت می‌دانسته و می‌گوید متاسفانه موضوع عمده در بحث پهنای باند اینترنت، بخش دسترسی و توزیع است که در این رابطه کم‌لطفی و کم‌فروشی می‌شود. بنا بر اظهارات حسن رضوانی معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بحث به اشتراک‌گذاری پهنای باند اینترنت، استاندارد‌هایی دارد و اگر پهنای باند بیش از میزان استاندارد به اشتراک گذاشته شود، سرعت اینترنت کاهش می‌یابد اما در برخی مواقع شاهد بودیم که شرکت مخابرات بیش از میزان استاندارد پهنای باند را به اشتراک گذاشت که طبیعی است این موضوع به نوعی کم‌فروشی محسوب ‌شده و سرعت اینترنت را کاهش می‌دهد. او در گفت‌وگو با ایسنا گفته است در حال بررسی این موضوع به تفکیک در استان‌ها هستیم و از نمایندگان مخابرات استان‌ها و همچنین شرکت‌های خصوصی فعال در این زمینه دعوت کردیم که در این رابطه مذاکره و بحث کنیم. به گفته او در برخی استان‌ها این موضوع نهایی شده و به این جمع‌بندی رسیدیم که پهنای باند خریداری‌شده بسیار کمتر از آن میزانی است که به فروش رفته است و بعد از بررسی به آنها اعلام کردیم که چه میزان پهنای باند نیاز دارند که از شرکت ارتباطات زیرساخت تامین کنند که بسیاری از استان‌ها نیز این موضوع را اصلاح کردند.
استفاده از فیلترینگ و دور زدن آن، عامل کندی
نکته قابل توجه دیگر اظهارات رضا تقی‌پور در مورد کاهش سرعت اینترنت در برخی مقاطع زمانی است که بیان می‌کند برخی موارد کاهش سرعت‌، مقطعی و بر اثر قطعی کابل در خلیج‌فارس صورت می‌گیرد. در واقع همان دلایل همیشگی؛ لنگرکشی یا خورده شدن کابل توسط کوسه‌هاست. اما پیش از این یکی از اعضای سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور بیان کرده بود دلیل کاهش سرعت اینترنت این است که زیرساخت می‌خواهد فیلترینگ همه پهنای باند کشور که حدود 10 تا 13 گیگابیت است را در یک نقطه انجام دهد اما تجهیزاتش تناسبی با میزان پهنای باند کشور ندارد بنابراین سرعت اینترنت کم می‌شود. خادمی رییس کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانه‌ای می‌افزاید: تا پیش از این ماجرا روال بر این بوده که خود شرکت‌ها تجهیزات مورد نیاز و متناسب با حجم ارایه سرویس فیلترینگ را تهیه کرده و با توجه به نظرات کمیته تعیین مصادیق فیلترینگ، این کار را انجام می‌دادند. اما مسلم است که وقتی زیرساخت می‌خواهد با نرم‌‌افزار و تجهیزاتی نامناسب کار فیلترینگ را در یک نقطه انجام دهد، شبکه اینترنت دچار مشکل شود. به گفته او به‌طور جدی از رگولاتوری کمک می‌خواهیم تا تکلیف را روشن کند تا مردم به عنوان کاربران اینترنت بیش از این سرعت پایین اینترنت را تحمل نکنند. در مقابل مدیر یکی از شرکت‌های ارایه‌دهنده اینترنت پرسرعت بر این عقیده است اینکه کاربران اینترنت نمی‌توانند ای‌میل‌های خود را چک کنند یا دسترسی به اکثر سایت‌های اینترنتی به کندی صورت می‌گیرد موضوعی نیست که مربوط به کیفیت سرویس اپراتورهای ارایه‌دهنده اینترنت باشد. محمدحسن شانه‌ساززاده استفاده از VPN توسط کاربران را یکی از دلایل کندی سرعت اینترنت عنوان و تاکید کرد که در کندی سرعت اینترنت، سرویس‌دهنده‌ها مقصر نیستند. با این حال او در مورد اظهارات وزیر ارتباطات مبنی بر مشکل توزیع و کم‌‌فروشی اینترنت بیان می‌کند متاسفانه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تنها خود را وزیر شرکت ارتباطات زیرساخت و شرکت مخابرات ایران می‌داند و هیچ حمایتی از شرکت‌های دارای مجوز خدمات ارتباطی صورت نمی‌دهد و همیشه شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات را مقصر اعلام می‌کند. اینکه چرا رضا تقی‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی این وزارتخانه و مسوول توسعه و گسترش اینترنت و زیرساخت‌های دولت الکترونیکی در کشور از کلمه «شاید» برای معضل کاهش سرعت اینترنت استفاده می‌کند، تداعی‌کننده این مساله است که این مقام از رویدادهای حوزه خود چندان اطلاع درستی نداشته و تنها به دنبال راه‌حلی برای گریز از پاسخ‌های مکرر مشترکان درخصوص کاهش‌های پی‌درپی سرعت اینترنت است.