سه کمیسیون آموزش و اشتغال، صادرات نرم افزار – خدمات و نرم افزارهای پیشرفته باهم به این باور رسیدهاند که میتوان در حوزه صادرات فاوا (فناوری اطلاعات و ارتباطات) قدمهای مثبتی برداشت.
سه کمیسیون آموزش و اشتغال، صادرات نرم افزار- خدمات و نرم افزارهای پیشرفته در نشست خبری که روز دوشنبه در سازمان نصر (نظام صنفی رایانهای کشور ) برگزار شد، اعلام کردند که با وجود تمام نواقص و کمبودهایی که وجود دارد به این باور رسیدهاند که میتوان در حوزه صادرات فاوا (فناوری اطلاعات و ارتباطات) قدمهای مثبتی برداشت. حسین زارعان، رییس کمیسیون صادرات نرم افزار و خدمات با اشاره به خلاهایی که در حوزه صادرات نرم افزار وجود دارد، به چند گام اصلی اشاره کرد که اگر به درستی برداشته شوند میتوان آنها را مرتفع کرد و گفت: «برای صادرات خدمات یکی از مهمترین چالشهای ما مساله منابع انسانی و تربیت نیروی انسانی ماهر در سطح استاندارد قابل قبول است. استانداردی که باعث میشود سرویسی که قرار صادر کنیم در سطح قابل قبولی باشد. این چالش، فقط مشکل صادراتچیهای ما نیست و بازار داخل را نیز تحتالشعاع خود قرار داده است. در سازمان نصر یک همگرایی جدی بین سه کمیسیون شکل گرفته تا چالش اصلی که تربیت نیروی انسانی ماهر است را رفع کنند. نیروی انسانی ماده خام اولیه برای تولید محصول است. ایران می تواند هابی باشد تا کشورهای دیگر برای یافتن نیروی انسانی متخصص به آن مراجعه کنند.» او با اشاره به اینکه یکی دیگر از راهحلهایی که میتواند تا حدودی مشکل صادرات حوزه فاوا را رفع کند، مشارکت عمومی-خصوصی است تاکید کرد: «این که چطور در حوزه آموزشی، مشارکت بین بخشهای عمومی و خصوصی شکل بگیرد تا هم منابع دولت درست استفاده شود هم سازمان ها ریسک خود را کم کنند. سه کمیسیون اصلی سازمان نصر به اجماع و همگرایی رسیدیم که مشکلات ما میتواند با مشارکت دولت باید حل شود. این برای اولین مرتبه است که شاید نهادهای خصوصی به این امر مهم دست یافتهاند.» او در رابطه با راه حل سوم برای مشکل صادرات فاوا تصریح کرد: «سومین راه حلی که در نظر داریم، تربیت برنامهنویس از سنین کودکی در مناطق محروم است. در بخش خصوصی پروژهای به همین منظور تعریف شده و به نتیجه رسیده است. چهارمین مسئله و به زعم من مهمترین مسئله این است که ما میخواهیم برای تربیت نیروی انسانی با آورده مشخص وارد میدان شویم و پلن مشخصی را برای این کار روی میز گفتگو بگذاریم.» رییس کمیسیون صادرات نرم افزار و خدمات در ادامه گفت: «سه دهه از زمانی که ما در کشور تصمیم گرفتیم نرم افزار را در بازار فراملی به فروش برسانیم، میگذرد. عملکرد ما در این حوزه آنقدر درخشان نبوده و در وضعیت مطلوبی قرار نداریم. طی ۷ سال گذشته ریز فاکتورهایی مانند تحریم داشتیم که حضور ما در بازارهای بین المللی را با سختی و پیچیدگی بیشتری روبهرو کرد.» صائبه سلوکی کمیسیون آموزش سازمان نصر تهران در ادامه گفت: «این که ۵۰۰ هزار فارغ التحصیل داریم اما شرکتهای نرم افزاری با کمبود نیروی انسانی کارآمد مواجه هستند، این نشان میدهد که در زنجیره تربیت و بکارگیری نیروی انسانی ضعیف عمل شده است. تربیت نیروی انسانی ماهر می تواند کیفیت صنایع و مشاغل را بالا ببرد. نزدیک به یک سال است که شرکتهای آموزشی و شرکتهای صادرات فاوا، مانند یک «شبه اکوسیستم» کنار هم قرار گرفتهاند و کاری را آغاز کردهاند که نتایج ارزندهای به دنبال داشته است.این کار با آموزش دانش آموزان کم برخوردار سیستان و بلوچستان، برخی مناطق تهران و خراسان رضوی انجام شده است. هدف ما این است که برای آینده سرمایه انسانی فراهم کنیم.» او در پاسخ به خبرنگار کلیک در رابطه با اینکه با وجود کشورهایی همانند هند که نیروی انسانی قوی و ارزانی دارد چرا باید سابر کشورها به ما اعتماد کنند، تاکید کرد: «این موضوع باید به یک باور ملی تبدیل شود چون صحبت سرنوشت نسل آینده کشور در میان است و ما تمام قد ایستادهایم تا به این هدف دست پیدا کنیم. گاهی اوقات کشور ما در مقایسه با کشورهای دیگر رشد کمتری را نشان میدهد اما باید بگویم اگر زیرساختها توسط دولت مهیا شوند، قطعا خواهیم توانست مانند کشور هند ما نیز سهم خوبی از اقتصاد دیجیتال کسب کنیم.» مازیار گنجهای رییس کمیسیون آموزش استان تهران در ادامه این نشست به ارائه آماری پرداخت که نکات مهمی را در بطن خود دارد: «صادرات نفتی ایران در سال ۲۰۱۸ چیزی حدود ۵۵ میلیارد دلار و صادرات خدمات و نرم افزار در همان سال و در کشور هند ۹۹ میلیارد دلار بوده است. بزرگترین جامعه برنامهنویسان را هند دارد و اقتصاد حوزه انفورماتیک آن ۷.۷ درصد از تولید ناخالص داخلیاش است. در حالی که این عدد در ایران ۲.۳ درصد است. این آمار نشان میدهد که ما اکنون با همه تلاشهایی که صورت گرفته است، در نقطه صفر هستیم. ۲۰ سال است در مصاحبه های مختلف به همه دولتمردان می گوییم اصل قضیه «توانمندسازی» برای پرورش نیروی مولد است. اگر ۲۰ سال قبل آموزش نیروهای متخصص را آغاز کرده بودیم، الان ما هم دست کمی از هند نداشتیم.» «سعید امامی» رییس کمیسیون نرم افزارهای پیشرفته سازمانی نصر صحبتهای تکمیلی را انجام داد. او ابتدا به توضیح دلایلی پرداخت که ضرورت استفاده از فناوری اطلاعات برای توسعه پایدار در کشور اشاره کرد و گفت: «این روزها جنگ سایبری است. بالا بردن قدرت دفاعی کشور در حوزه حمله های اینترنتی باعث میشود ما در این جنگ پیروز شویم. ما زمانی می توانیم برنده شویم که دانش ملی در سطح فناوری بالا برود. اگر ما دنبال اینترنت داخلی هستیم؛ خوب است اما این هدف نباید جلوی تکنولوژی در کشور را بگیرد.» امامی در ادامه گفت: «مساله دوم پیرو شعار رونق تولید است. این که تنها با استفاده از فناوری اطلاعات است که میتوانیم هزینهها را کاهش دهیم و از اتلاف انرژی در سازمانها جلوگیری کنیم. نکته آخر تهدیدی است که این روزها بیش از گذشته در کشور وجود دارد. این که نیروهای مولد ما در حال خروج از کشور هستند و توسط سازمانهای آن طرف آب شکار میشوند. چون برنامه نویسی که اینجا کار میکند نهایت ۲۰ میلیون درآمد در ماه دارد، در حالی که آن طرف آب به راحتی ۱۰ هزار دلار حقوق برایش در نظر میگیرند. این تهدیدات می تواند با صادرات حوزه فاوا به فرصت تبدیل شود.» عضو انجمن انفورماتیک ایران اشاره کرد: «ما در کشور یک نفر نیروی توانمند بیکار نداریم. به قاطعیت میگویم در حوزه IT اصلا چنین فردی وجود ندارد. بین ۸ تا ۱۲ میلیون بیکار تحصیل کرده داریم که حجم زیادی در بخش آی تی درس خوانده اند. نیاز به عزم و باور ملی داریم که بتوانیم یک میلیون شغل از طریق فناوری اطلاعات ایجاد کنیم. ما یک مشکل بزرگ در کشور داریم. این که عده ای با تکنولوژی قهر کرده اند اما ماموریت ما این است که اصلا ناامید نشویم. بدون حضور رو لبه تکنولوژی نمیتوانیم پیش برویم. باید بتوانیم به آن عدهای که با قطع اینترنت این فرصت را از بین میبرند، مزایای داشتن اینترنت را به رخ بکشیم.»