لزوم فراهم شدن فضا برای فعالیت در حوزه ICT

به گزارش ایسنا، شهاب جوانمردی عضو هیات‌مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تهران با اشاره به پتانسیل دانش و توانمندی متخصصان جوان‌ در حوزه آی‌سی‌تی درباره برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در این حوزه گفت: طی دو سه دهه اخیر، پدیده جدیدی ابتدا در سطح جهانی و با یک تاخیر زمانی در کشور ما رخ‌ داده و آن بحث فضای کسب‌وکار و فناوری بن‌افکن است که در آن محورهای کسب و کار، روش‌های ثروت‌آفرینی جدید و شیوه‌های ایجاد شرکت‌های بزرگ مورد توجه قرار می‌گیرد. 

او مهم‌ترین تفاوت فعالان کشور را در مقایسه با کشورهای غربی، نوع نگرش به حوزه ICT مطرح کرد و افزود: مهم‌ترین تفاوت با کشورهای غربی به عنوان پیش‌رو این جریان در میزان دسترسی ما به دانش و فناوری، نیروی توانمند در این حوزه و یا ثروت نیست؛ مسئله مهم نوع نگرش به این موضوع است که ایران با کشورهای دیگری که دنباله‌رو هستند اما سعی می‌کنند فاصله‌هایشان را با سیاست‌گذاری صحیح کم کنند یا اجازه ندهند بیشتر شود نیز تفاوت دارد. 

جوانمردی درباره این تفاوت بیان کرد: بسیاری از مواقع شرکت‌های ایرانی دانش و فناوری را جذب می‌کنند و بازارها نیز برای حفظ محصولات و خدمات فناورانه کنش نشان می‌دهند، اما زیرساخت‌های سیاست‌گذاری، اجتماعی، تعاملات دولتی و خصوصی و زیرساخت‌های قانون‌گذاری (رگولاتوری) کشور آماده نمی‌شوند. 

او افزود: در بسیاری از کشورهای دیگر هم قانون عقب‌تر از فناوری است اما دست‌کم این دغدغه برای آنها پررنگ است که باید کسب وکارها در بسترهای جدید نقش‌آفرینی کنند در حالی که در ایران، دولت‌ها عقب‌تر از جریان قرار دارند و دغدغه‌ای نیز برای دنبال کردن موضوع ندارند.

 جوانمردی ادامه داد: زیرساخت‌های بخش خصوصی نیز به همین صورت است به این معنا که اتاق‌های بازرگانی و مجامع صنفی به عنوان نهادهایی که نماینده بخش خصوصی هستند، در این قضیه آن‌ طور که باید و شاید عکس‌العمل سریع و جدی نشان نمی‌دهند و به همین دلیل کسب‌وکارهای جدید و جریان‌هایی که قرار است فرآیندهای بن‌افکنی را پیش ببرند برای جانمایی خود در فضای کسب‌وکار نه از سمت دولت حمایت می‌شوند و نه از سوی بخش خصوصی؛ بیشتر اوقات نگاه‌های تشریفاتی و نمایشی به این موضوع وجود دارد. 

این فعال اقتصادی، وجود کسب‌وکارهای سنتی را یکی از دلایل پیشرفت نکردن کسب وکارهای جدید دانست و افزود: علت دیگر که به باور من جدی‌تر است، نبود شناخت و آمادگی است؛ به عبارتی بسیاری اوقات اصلا این باور وجود ندارد که قرار است به واسطه ورود فناوری‌های جدید، در صنعت گردشگری، حمل و نقل، کالا و مواد و صنعت خرده‌فروشی اتفاقاتی بیفتد به گونه‌ای که روال‌های قبلی دیگر ناکارآمد است و باید کنار ‌گذاشته شوند. 

عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه ای تهران گفت: به همین دلیل زیرساخت‌های بخش خصوصی ناقص و ناکارآمد است و اتاق‌های بازرگانی به موضوع صنعت، معدن، کشاورزی و خدمات می‌پردازند و علی‌رغم اینکه قرار است سهم خدمات در بخش فناوری خیلی پررنگ باشد ولی ما نمایندگان جدی در این عرصه نداریم. 

جوانمردی نگرش دولت در تقسیم‌بندی امور به دولتی و خصوصی را قدیمی دانست و گفت: دولت و بخش خصوصی در ایران گذشته‌نگر هستند به گونه‌ای که دولت خود را مسئول و متولی بسیاری از موضوعات می‌داند برای مثال در ایران وزارت فناوری اطلاعات و ارتباطات وجود دارد در حالی که مسئولیت یک سری زیرساخت‌ها مانند شرکت زیرساخت یا رگولاتوری باید با دولت باشد و در مقابل، وظیفه پیشبرد موضوع، با بخش خصوصی است. 

او واژه استارت‌آپ را در بسیاری از موارد یک ایده و انگیزه دانست که هنوز وارد کسب‌وکار نشده است و افزود: استارت‌آپ نمی‌تواند به راحتی خودش را در فضای کسب‌وکار کشور جانمایی کند و باید بجنگد تا اول حقانیت خود را ثابت کند، بگوید که من موضوعیت دارم و بعد جانمایی کند، تا روشن شود که آیا می‌تواند جایگاهی در بخش خصوصی داشته باشد یا صدای خود را به بخش دولتی برساند. 

وی ادامه داد: بخش خصوصی در ایران از ضعف درونی رنج می‌برد به گونه‌ای که هم افرادی که قصد نوآوری در عرصه‌های مختلف را دارند، فاقد اعتماد به‌نفس کافی هستند و هم آن فعالان قدیمی باور ندارند که باید عرصه‌ را برای ورود نیروهای جدید باز کنند. 

جوانمردی گفت: در کشورهای پیشرفته، دولت‌ها به مسائلی مانند بحث‌های سیاست داخلی و خارجی، دفاع و امنیت می‌پردازند و تمرکز آنها بر مسائلی است که بخش خصوصی از نگاه جزء نمی‌تواند آن کل را فراهم و تامین کند و آن را به دولت می‌سپارد. 

وی افزود: عرصه فناوری اطلاعات مثل هر صنعت دیگری در قدم اول باید در اتاق بازرگانی تعریف شود، جایگاه و نماینده‌اش حضور داشته باشد و صنفش هم مسئول فعالیت‌های این حوزه باشد. 

عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه ای تهران به وجود شرکت‌های بزرگی همچون اپل و گوگل در کلاس جهانی اشاره و بیان کرد: در بسیاری از کشورها، شرکت‌های بزرگ حوزه IT جزو پیشروهای صنایع هستند اما در ایران این خودباوری و قاعدتا دیگرباوری وجود ندارد که شرکت‌های فناوری بخواهند در کنار شرکت‌های بزرگ و معتبری که از گذشته صنعت را نمایندگی کرده‌اند قرار بگیرند و نقش خود را ایفا کنند.

جوانمردی گفت: اگر قرار است در ایران حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات هم در توسعه تولید ناخالص داخلی و توسعه اشتغال ایفای نقش کند باید ابتدا این گفت‌وگوها باز شود و صاحبان فکر و اندیشه در این مورد گفت‌وگو کنند تا این موضوع درکشور جانمایی شود. 

وی بیان کرد: اتفاق خوبی که در قدم اول می‌تواند بیافتد گفت‌وگو در این بخش است؛ خود این صنف باید تقویت شود و در تعامل با اتاق‌های بازرگانی چه استانی و چه کشوری قوام پیدا کند؛ حتی لازم است که اتاق بازرگانی این را ماموریت خود بداند که باید از این بخش نه به عنوان یک کمیسیون یا زیربخش، بلکه به عنوان جایی که بعدا قدرت چانه‌زنی برای خودش ایجاد می‌کند در سطوح بالای مدیریت استفاده کند. 

او گفت: بدون شک، صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات جایگزین دیگر صنایع نمی‌شود و این‌ها هرکدام جای خود را دارند اما باید شرایط برای فعالیت کسب و کارهای جدید فراهم شود؛ هر چه دیرتر این اتفاق رخ دهد، به ضرر کل بخش خصوصی کشور است.