شبنم ها و اشک ها

آرش برهمند-نخست: بازار فناوری بر حسب ماهیت روزآمدی خود و وابسته بودنش به جریان مداوم واردات این روزها بیشترین ضربه را از تلاطم دلار و فرار سرمایه به بازارهای موازی از جمله سکه و مسکن خورده است. در این شرایط طبیعتا هر طرحی که گردش مالی شکننده در این بخش را دستخوش تنش جدید، هرچند از نوع مثبت کند حکم تیر خلاص به کالبدی نیمه‌جان را خواهد داشت.
دوم: فناوری علی‌رغم ماهیت شیک و درخشانی که در اذهان مسوولان تداعی می‌کند هیچ گاه در قیاس با بخش‌هایی مانند خودرو، مواد غذایی و لوازم بهداشتی یا حتی بخش‌های نزدیک‌تر مانند لوازم خانگی و صوتی و تصویری رونق چندانی نداشته است و به قهقرا رفتن بزرگان بازار سخت‌افزار و حتی ماشین‌های اداری طی سال‌های اخیر نیز این نظریه را اثبات می‌کند. در واقع بازیگران عمده این بازار هنوز حتی از پس مالیات بر ارزش افزوده هم پشت راست نکرده‌اند، از همین رو تحمیل یک فرآیند بوروکراتیک دیگر می‌تواند حیت همین سرمایه‌های لرزان باقیمانده را هم برای همیشه از این بخش فراری دهد.
سوم: زاویه ورود طرح شبنم به بازار فناوری هم جهت چندان محمل کارشناسی‌شده‌ای ندارد. در کنار چاپگر و ماشین‌های اداری به عنوان انتخاب‌های معقول نه‌تنها مواد مصرفی آنها مانند تونر و کارتریج به هیچ وجه در حال حاضر سریال‌پذیر به تبع آن مناسب برای برچسب‌گذاری نیست بلکه کالای نوت‌بوک بر حسب ساختار توزیعی و خرده‌فروشی‌اش که صدها کانال توزیعی مختلف در آن فعال هستند چندان برای چنین انتخابی مناسب نیست. ناگزیر چنین رویکردی می‌تواند فقط منجر به شوک قیمتی و ایجاد بازار سیاه برای کالاهای بدون برچسب منجر شود که شرایط را از این هم پیچیده‌تر خواهد کرد. شاید اگر بازار مانیتور با دو تولید‌کننده سرشناس و جریان اصلی شناخته شده برای چنین اقدامی انتخاب می‌شد نقطه شروع به مراتب مناسب‌تری بود.
آخر: بازار فناوری این روزها مشحون از طرح‌های خوشنام و خوش‌طنینی است که نام‌هایی چون شبنم، شاپرک، شما و... دارند ولی در نهایت آنچه میزان موفقیت و تاثیرگذاری این گونه اقدامات را تعیین خواهد کرد نه میزان اراده قانونی و فشار اجرایی پشت آنها بلکه میزان دوراندیشی و تفکر درونی خود طرح‌ها و مجریان آن است. در غیر این صورت حتی قانونی نیز تا وقتی قانون است که شهروندان امکان و مجال احترام به آن را داشته باشند.