«اینترنت امروز مزیتهای خود را از دست داده است.» این جمله ادعای وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات است که همواره به نحوی اینترنت بینالملل را با اظهارات خود به چالش کشیده است، راهحلش را هم اینترنت پاک میداند.
اینترنت پاک یا همان اینترنت ملی؛ فرقی نمیکند، هر دو اینها یک هدف را دنبال میکند، آن هم مصونیت کاربران در برابر سوءاستفادههای اینترنت است. حال بار دیگر رضا تقیپور در چارچوب یکصدمین سفر استانی هیات دولت در جمع مدیران حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسانرضوی بیان میکند اینترنت با وجود همه منافع و مزایایی که در ابتدای امر داشت، امروز به دلیل وجود کسب و کارها و استفادههای غیراخلاقی و انسانی، مزیتهای خود را از دست داده است. به تعبیری دیگر کشور نیازمند شبکهای امن، پایدار و عاری از آلودگیها است تا مسایل ملی و اطلاعات مربوط به دستگاههای اجرایی و کسب و کارهای تمیز و پاک در درون این شبکه مدیریت شود. اما در مقابل شبکه ملی اطلاعات یک شبکه گسترده، امن، پایدار و با ظرفیت بالا است که دارای قابلیتهای فراوانی است. او بر این عقیده است که ایران نخستین کشور در جهان است که شبکه ملی اطلاعات را بهطور کامل و مستقل راهاندازی میکند. البته تاکنون برخی از کشورها مانند کرهجنوبی، مالزی و چین این شبکه را با قابلیتهای نه چندان گسترده ایجاد کردهاند. با این حال شبکه ملی اطلاعات که در برنامه پنجم توسعه کشور محقق خواهد شد، اتفاق بزرگی برای جمهوری اسلامی ایران است. او شهریورماه را بزنگاه اینترنت ملی _ شبکه ملی اطلاعات _ میداند. مسوولان امر افزایش سرعت دسترسیها و کاهش قیمتها را از جمله شعارهای اساسی این طرح عنوان میکنند که اقبال عمومی را میتواند به دنبال خود داشته باشد. این در حالی است که مجددا شاهد محدودیت در دسترسیها یا حتی استفاده از پهنای باند نباشیم که البته انتظار میرود با وجود چنین شبکهای دیگر نیاز به موضوعاتی همچون فیلترینگ نداشته باشیم زیرا نظارت بر این شبکه توسط سازمانهای داخلی صورت خواهد گرفت و بر مبنای آن سرعت ارتقا خواهد یافت. پیادهسازی مفهوم اینترنت پاکسال 84 نخستین سالی بود که عنوان اینترنت ملی تا حدی موجب اظهارنظرات متعدد حول آن شد. این عنوان که بعد از فرو نشستن اظهارات متعدد کنار گذاشته شده بود، هر از چندگاهی گریزی به آن زده میشد تا فعالان و مردم گمان نکنند این طرح کنار گذاشته شده است اما در عمل توسط مردم چندان به آن پرداخته نشد تا جاییکه با دیدن مجدد آن در مواد لایحه قانون برنامه پنجم توسعه و تصویب آنها توسط مجلس باز مجددا اظهارنظرها در مورد آن مطرح شد. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در توجیه این طرح بیان میکند شبکه ملی اطلاعات به عنوان یک راهحل اساسی به منظور افزایش امنیت در فضای سایبر، ایجاد خواهد شد. اما در این میان برخی گفتند قرار است سرعت اینترنت بیشتر شود، برخی دیگر معتقد بودند قرار است از اینترنت جهانی جدا شویم و عده دیگری نیز گمان میکردند ما میخواهیم اینترنت جدیدی را تنها برای ایران به وجود آوریم که خوشبختانه اینبار مسوولان این طرح و صاحبنظران سریعتر اقدام کردند و گفتند این شبکهای است داخلی متکی بر زیرساختهای داخلی کشور که براساس محتوای داخل ایفای نقش خواهد کرد و روی آن ارایه خدمات نوینی همچون تلویزیون اینترنتی محقق خواهد شد. مسوولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقدند با وجود چنین شبکهای سرویسهایی از قبیل موتور جستوجوی ملی، ایمیل ملی و دیتاسنترهای ملی به راحتی قابل راهاندازی هستند و در این میان مفهوم «اینترنت پاک» را مطرح کرده تا بتوانند روی چنین شبکهای عملی کنند. اینترنت پاک ایرانیزه شدهاگر فرض بر این گذاشته شود که اینترنت جهانی کثیف و آلوده است یا در کل ایجاد محتوا روی آن به راحتی صورت میگیرد، اینترنت پاک درصدد آن خواهد بود که ناپاکیها را از بین ببرد که البته در بسیاری از کشورها همچون کرهجنوبی، چین و حتی آمریکا این امر توسط راهاندازی شبکهای داخلی همچون شبکه ملی اطلاعات محقق شده است. نکته اینجاست که پیش از راهاندازی اینترنت ملی که مفهوم اینترنت پاک نیز روی آن پیادهسازی میشود، طرحی است که پیشتر در اتحادیه اروپا با عنوان «پروژه فناوری اطلاعات پاک» مطرح شده که با هدف مبارزه با «هرگونه استفاده غیرقانونی از اینترنت توسط تروریستها و افراطیون» راهاندازی شده است و جنبه اصلی آن در واقع مبارزه با ترور است. از این رهگذر بسیاری از کشورها با اقتباس از این طرح، گوشههایی از آن را با مفاهیم سیاسی، اجتماعی خود پیادهسازی کردهاند. دستاندرکاران این پروژه میگویند از آنجا که تاکنون دولتها، کارفرمایان و شرکتهای تجاری موفق به توافق درباره تدابیر لازم برای ایجاد اینترنت پاک، امن و منظم نشدهاند، پروژه فناوری اطلاعات پاک شکل گرفت تا در مورد پاکسازی اینترنت بین طرفین درگیر و ذینفع اشتراک نظر ایجاد کند. آنچه اروپاییان در طرح خود از ناپاک بودن اینترنت صحبت به میان میآورند مساله «تروریسم» است که در ایران مسوولان آن را «لکه سیاه» یا «سوءاستفاده از کودکان و نوجوانان» مینامند. کارشناسان معتقدند در این پیشنهادات ظرافتهای سیاسی و فرهنگی موجود در اروپا مد نظر قرار نگرفته است. به گفته آنها پروژه فناوری ارتباطات پاک در واقع فهرستی است از «تهدیدات مختلف علیه محیطی امن و پاک در اینترنت.» در این پروژه جنایت اینترنتی، تبعیض اینترنتی، نرمافزارهای غیرقانونی، پورنوگرافی کودکان و تروریسم همگی در قالب کلی تهدیدات علیه شهروندان عادی دستهبندی شدهاند. این شهروندان نیز به کاربرانی معرفی شدهاند که نیازمند حمایت در برابر خطراتی هستند که در اینترنت در کمین آنها نشستهاند مثل تهدیدات سیاسی موجود در سطوح مختلف اجتماع که براساس این اسناد شامل راستافراطی، چپافراطی، افراطیون حامی حقوق حیوانات، افراطیون حامی محیطزیست، نژادپرستان و افراطیون مذهبی میشود. طراحان پروژه فناوری ارتباطات پاک نسبت به آینده چندان خوشبین نیستند و معتقدند که مشکل بتوان یک اینترنت پاک ایجاد کرد. از نظر دستاندرکاران این پروژه، هرکس باید هوشیار باشد، نه فقط دولتها بلکه شرکتها و همچنین ارایهکنندگان خدمات اینترنتی، سازمانهای حقوقبشری، کلیساها، سازمانهای اجتماعی و فرهنگی... و همینطور الی آخر. به گفته این افراد، مردم عادی نیز باید هوشیار باشند. این افراد معتقدند کاربران میتوانند با اطلاعرسانی به ارایهکنندگان خدمات و پلیس درباره اینترنت مانع از حضور تروریستها و افراطیون شوند. این یعنی اینکه به کرهشمالی خوش آمدید.