26/08/1403  
 
پروژه بازنگری اسناد نماتن

تهیه مجموعه اسناد نماتن (نظام مهندسی و استانداردهای تولید و توسعه نرم‌افزار)، به سال‌های اواخر دهه 1370 و اوایل دهه 1380 برمی‌‏گردد (لینک به مقاله آقای کرمی در تکفا). طی این سال‏‌ها دنیای مهندسی نرم‌‏افزار دستخوش چنان تغییراتی عمیق و گسترده‏ای شده که لزوم بازنگری این اسناد را ایجاب می‏‌کند. نتایج حاصل از اجرای فاز 1 نماتن که حاوی ضوابط و استانداردهای ارجاع کار در پروژه‌های نرم‌افزاری است، به‌دلیل ضرورت تعجیل در ارائه اولیه در مقطع تدوین آن‌ها دارای اشکالات محتوایی و شکلی متعددی است که با گذشت چند سال از ابلاغ آن در سال 1383 و به‌ویژه با تصویب و ابلاغ قانون برگزاری مناقصات و آئین‌نامه‌های اجرایی آن، بازنگری و متناسب‌سازی آن با مقررات و مصوبات جدید ضروری است. از سوی دیگر، نتایج حاصل از اجرای 2 نماتن که حاوی ضوابط و استانداردهای انجام پروژه‌های نرم‌افزاری است، با گذشت چند سال از تاریخ تدوین و ابلاغ آن در سال 1384 و تحولات و پیشرفت‌های اخیر در زمینه استانداردها و نظام‌های مدیریت پروژه و مهندسی نرم‌افزار، نیازمند بازنگری، اصلاح و ارتقاء است. توسعه نظام‌های مدیریت پروژه (مانند PMBoK، PRINCE، ...)، نظام‌‏های مدیریت کیفیت، تدوین استانداردهای متعدد در حوزه مهندسی نرم‌‏افزار، اشاعه و همه‌گیر شدن استفاده از این نظام‌ها و استانداردها در سازمان‌های کارفرمایی کشور و تحولات سال‌های اخیر در مهندسی نرم‌افزار (مانند پیدایش متدلوژی‌های چابک برای توسعه نرم‌افزار)، بازنگری استانداردهای نماتن 2 را به‌منظور سازگار نمودن این استانداردها با این تحولات ضروری ساخته است. علاوه بر این، تجربه چندساله استفاده عملی سازمان‌های کارفرمایی، مشاوران و شرکت‏‌های نرم‌افزاری از این استانداردها، حاوی درس‌ها و نظراتی است که در صورت جمع‌آوری و جمع‌بندی، می‌تواند در بازنگری و اصلاح استانداردهای یادشده موثر باشد. با توجه به شرایط فوق، سازمان نظام صنفی رایانه‌‏ای پروژه‏ای را با هدف بازنگری اسناد تهیه شده، تعریف کرده است.

هدف پروژه بازنگری نماتن-1

هدف از بازنگری پروژه فاز 1 نماتن (ضوابط و استانداردهای ارجاع کار پروژه‌های نرم‌افزاری) تحقق اهداف زیر است:

  • تطبیق ضوابط موضوع بخشنامه نماتن-1 با ضوابط و مقررات مرتبط با این حوزه که پس از تاریخ ابلاغ بخشنامه، تصویب و ابلاغ شده‌اند، به‌ویژه قانون برگزاری مناقصات (مصوب 26/11/1383)، اصلاحات بعدی و آئین‌نامه‌های اجرایی مرتبط (به‌ویژه آئین‌نامه خرید خدمات مشاوره)
  • دریافت، تحلیل و اعمال بازخوردهای حاصل از اجرای ضوابط نماتن-1 از دستگاه‏های اجرایی و شرکت‏های نرم‌افزاری
  • بسط/به‏روزسانی آن بر اساس استانداردهای بین‏‌المللی حوزه مهندسی نرم‏‌افزار
  • بازنگری در محدوده و ضوابط پایه‌ای نماتن-1 با هدف متناسب‌سازی آن با تغییرات محیطی
  • تهیه و ارائه قراردادهای همسان (تیپ) برای قراردادهای نرم‌افزاری، شامل: قرارداد همسان تولید و پیاده‌سازی نرم‌افزارهای سفارشی، قرارداد همسان فروش بسته‌های نرم‌افزاری آماده، قرارداد همسان فروش، ویژه‌سازی و پیاده‌سازی راهکارهای نرم‌افزاری نیمه آماده، قرارداد همسان پشتیبانی نرم‌افزار، قرارداد همسان ارائه خدمات مشاوره‌ای، قرارداد همسان خدمات نظارت بر پروژه‌های نرم‌افزاری و رفع اشکالات شکلی و محتوایی نسخه قبلی
هدف پروژه بازنگری نماتن-2

هدف از بازنگری و تدوین مجدد نتایج فاز 2 نماتن (استانداردهای تولید و توسعه نرم‌افزار)، تحقق اهداف زیر است:

  • به‌‏روزرسانی و اصلاح استانداردهای نماتن-2 با توجه به تحولات اخیر در استانداردها و نظام‌های مدیریت پروژه، مدیریت کیفیت و مهندسی نرم‌افزار
  • دریافت، تحلیل و اعمال بازخوردهای حاصل از کاربست ضوابط نماتن-2 از دستگاه‏های اجرایی، مشاوران و شرکت‌‏های نرم‌افزاری
  • رفع اشکالات شکلی و محتوایی نسخه قبلی