تمدن ایران در خطر است

وضعیت اینترنت دغدغه‌ بسیاری از ایرانی‌ها شده است. از کاربران عادی گرفته تا کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ خواهان بهبود وضعیت اینترنت در کشور هستند. دغدغه‌ای که تا به امروز به طرق مختلف بیان شده است و سیاستمداران و سیاستگذاران نیز بارها بر اهیمت این دغدغه و تلاش برای رفع آن صحبت کرده‌اند. در طی انتخابات دوره چهاردهم ریاست جمهوری، وضعیت اینترنت و موضوعات پیرامونی آن مانند فیلترینگ به موضوع داغ مناظرات انتخاباتی تبدیل شده بود و نامزدها با گرایش‌های مختلف سیاسی وعده بهبود اینترنت کشور را می‌دادند.

مسعود پزشکیان که پیروز انتخابات دوره چهاردهم بود و سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات کابینه او بارها با اشاره به این مسئله قول پیگیری و بهبود وضعیت اینترنت را داده‌اند. شاید یکی از دلایل اقبال رای‌دهندگان به دکتر پزشکیان نگاه بازتر او نسبت به مسائل از جمله موضوع اینترنت و فیلترینگ بود. در روزهای اخیر نیز وزیر ارتباطات با اشاره به جلسه نخست شورای عالی فضای مجازی در دولت چهاردهم اعلام کرد رئیس جمهور دستور پیگیری وضعیت اینترنت را صادر کرده است. دستوری که در صورت اجرا و بهره‌مند شدن مردم و کسب‌وکارها از نتایج آن می‌تواند به یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای دولت چهاردهم و کابینه مسعود پزشکیان تبدیل شود.

مواظب باشیم عقب نمانیم

«دوره دوره اقتصاد دیجیتال است». شاید این گزاره را بارها در جمع‌های خودمانی یا در سخنرانی‌ها و همایش‌های مختلف شنیده باشید. تکراری و کلیشه‌ای شدن این جمله از میزان حقیقت و درستی آن نمی‌کاهد. چه خوشمان بیاید و یا نه، درگیر زندگی دیجیتالی شده‌ایم و هر روز بیشتر در آن غرق می‌شویم. غرق شدنی با میل و رغبت زیاد که ماحصل آن شده است استفاده از دستاوردهای مختلف این حوزه. در میان پیوند اقتصاد و دیجیتال نیز هر روز محکم‌تر شده است. پیوندی که کافی است با اختلالی در اینترنت میلیون‌ها نفر را از نظر اقتصادی دچار آسیب و زیان نماید.

در عصر حاضر اینترنت از جایگاه ویژه‌ای برای کسب‌وکارها برخوردار است و همه استفاده کنندگان به طریقی به دنبال آن هستند تا با استفاده از خدمات اینترنتی، راهکارهای گوناگونی را برای افزایش درآمدزایی و افزایش فروش محصولات و خدمات خود پیاده کنند. وضعیتی که باعث شده است اقتصاد دیجیتال به دغدغه‌های اصلی کشورهای جهان تبدیل شود. رقابتی مهم میان کشورها برای افزایش سهم خود از کیک اقتصاد دیجیتال جهان در جریان است. رقابتی که یک لحظه غفلت در آن، باعث از دست رفتن سهم کشور از این بخش از اقتصاد جهانی خواهد شد.

در برنامه هفتم توسعه برای بهبود وضعیت ایران در حوزه اقتصاد دیجتال برنامه‌ریزی شده است. اگر نظرات و انتقادات به خود برنامه را کنار بگذاریم، فعالان این حوزه معتقدند که رسیدن به اهداف برنامه هفتم با وضعیت فعلی کشور و به ویژه وضعیت اینترنت و فیلترینگ ممکن نیست. در واقع برای حذف نشدن از رقابت، باید برای بهبود اینترنت کشور همت به خرج داد. به صرف دادن وعده‌ قرار نیست مشکلات کسب‌وکارهای ایرانی رفع شود و با کتابچه‌های دستورالعمل و برنامه‌ی مانده در قفسه‌‌های کتابخانه‌های ادارات نمی‌شود با سایر کشور ها رقابت کرد.

برای بهبود وضعیت اینترنت و کسب‌وکارهای حوزه اقتصاد دیجیتال، کارهای زیادی باید انجام شود. راه طولانی است و نیاز به همت ،رفع موانع و کار کارشناسی دارد و استفاده از مشورت‌های بخش خصوصی دارد. در همین خصوص گفت‌وگو کردیم با سید محمدعلی شریفی‌الحسینی، رئیس کمیسیون اینترنت و انتقال داده سازمان نصر تهران و حامد بیدی، کارشناس اینترنت و موسس پلتفرم کارزار صحبت کردیم.

سیدمحمدعلی شریفی‌الحسینی، رئیس کمیسیون اینترنت و انتقال داده سازمان نصر تهران باور دارد برای بهبود وضعیت اینترنت در ایران باید اقدامات متنوعی انجام شود. او با توجه به موضوع فیلترینگ گفت: «از جمله کارهایی که باید برای بهبود وضعیت اینترنت کشور انجام دهیم، حذف فیلترینگ یا فیلترینگ هدفمند است و نه همه جانبه زیرا استفاده از VPN توسط کاربران علاوه بر مشکلات امنیتی ایجاد شده برای مراکزداده‌ها و اطلاعات کاربران، موجب افت سرعت و عدم مطلوبیت خدمات می‌شود. در کنار این مسئله، تغییر تکنولوژی و کمک به توسعه بستر فیبر بجای سیم مسی باعث امکان افزایش سرعت و بهبود خدمات ارتباطی می‌شود می‌تواند به بهبود وضعیت اینترنت در کشور کمک کند».

رئیس کمیسیون اینترنت و انتقال داده‌های نصر تهران پیرامون دغدغه‌های اپراتورهای اینترنت در ایران نیز گفت: «پایین بودن تعرفه خدمات و عدم تناسب افزایش قیمت تجهیزات ناشی از تغییر نرخ تسعیر ارز، طولانی بودن پروسه ثبت سفارش و تخصیص ارز و سایر موارد از جمله مشکلات اپراتورها جهت بروزرسانی تجهیزات مورد نیاز بمنظور توسعه شبکه و خدمات است».

به خود تحریمی پایان دهیم

حامد بیدی، کارشناس اینترنت و موسس پلتفرم آنلاین کارزار درباره‌ی چالش‌های اصلی اینترنت در ایران گفت: «در حال حاضر اینترنت ایران با سه چالش اصلی سرعت پایین، اختلالات گسترده و فیلترینگ مواجه است. هر سه این چالش‌ها به کیفیت اینترنت در کشور آسیب جدی می‌زند و موجب نارضایتی کاربران می‌شود. تاثیر فیلترینگ از دو چالش دیگر بسیار بیشتر است و در برخی موارد خود عامل اصلی به وجود آمدن آن‌ها است. از نظر کارشناسان فنی یکی از اصلی‌ترین علت‌های ایجاد اختلالات فیلترنیگ است. همچنین سرعت درک شده اینترنت هنگام استفاده از فیلترشکن‌ها بسیار پایین می‌آید. در واقع می‌توانیم مسبب اصلی وضعیت نابسمان اینترنت کشور را فیلرشکن‌ها بدانیم».

او در ادامه درباره‌ی تاثیر وضعیت اینترنت بر کسب‌وکارهای ایرانی گفت: «بستر اصلی فعالیت کسب‌وکارهای آنلاین اینترنت است و پر واضح است که در صورت نامناسب بودن این بستر، توسعه و رشد فعالیت‌ این کسب‌وکارها با چالش مواجه می‌شود. وضعیت اینترنت باعث شده است کسب‌وکارهایی که حتی سعی دارند از بستر اینترنت داخلی استفاده کنند هم به دلیل کندی و اختلال نتوانند رشد پیدا کنند. همچنین قطع دسترسی کسب‌وکارهای ایرانی به فضای اینترنت بین‌الملل و فیلتر بسیاری از پلتفرم‌های تخصصی باعث اختلال و سختی در دسترسی به تکنولوژی و دانش‌ روز دنیا در حوزه‌های مختلف شده است. همچنین کسب‌وکارهای ما نمی‌توانند با استفاده از پلتفرم‌های بین‌المللی محصولات و دستاوردهای خود را در سطح جهانی به درستی معرفی کنند. در واقع انگار ما خود خواسته از مزایای اینترنت خود را محروم کرده‌ایم».

بیدی با اشاره به شکل‌گیری رقابت جدی در حوزه اقتصاد دیجیتال در جهان گفت: «در حال حاضر کشورهای توسعه یافته و حتی همسایگان ما در تلاش هستند تا سهم خود را از اقتصاد دیجیتال در جهان افزایش دهند. با این حال ما به دلیل تحریم‌های داخلی و خارجی مختلفی تحمل می‌کنیم، روز به روز در حال دور شدن از جایگاه واقعی خودمان در اقتصاد دیجیتال جهان هستیم. در بخش داخلی با اجرای فیلترینگ دست به خود تحریمی زده‌ایم. در بخش خارجی نیز در حال تجربه شدیدترین تحریم‌ها به ویژه فناتحریم‌ها هستیم. این تحریم‌ها به صورت جدی به فضای اقتصاد دیجیتال ایران ضربه زده است و ما را از دسترسی آزاد و راحت به فناوری‌های بین‎‌المللی به دور نگهداشته است. این مسئله باعث شده است تا ما به صورت جدی از کشورهای توسعه یافته و همسایگان خود عقب بمانیم».

او در پایان در خصوص مهم‌ترین اقدامات بخش دولتی برای خروج از وضعیت فعلی اینترنت در کشور گفت: «مهم‌ترین اقدام دولت در این زمینه در قدم اول برداشتن تحریم‌هایی است که خود بر این عرصه تحمیل کرده است. به طور قطع با رفع فیلترینگ در بخش‌های مختلف، شاهد بهبود وضعیت اینترنت و کسب‌وکارهای فعال در اقتصاد دیجیتال خواهیم بود. همچنین امیدوارم با تغییر رویکرد دولت در عرصه بین‌المللی و رفع فناتحریم‌ها، کاربران و کسب‌وکارهای ایرانی بتوانند با راحتی هرچه تمام‌تر از دانش و تکنولوژی روز دنیا و قابلیت‌های پلتفرم‌ها در جهان استفاده کنند و محصولات و خدمات خود را در عرصه داخلی و خارجی به نمایش بگذارند. باید به این موضوع توجه کنیم که درصورت ادامه وضعیت موجود، تمدن ایران در خطر است. آینده متعلق به فناوری است و اگر ما خود را به هر دلیل از فناوری و مزایای آن دور نگهداریم، در تمدن نوین جهانی جایگاهی نخواهیم داشت».

منتشر شده در شماره نخست خبرنامه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران

فایل کامل خبرنامه سازمان در پیوست قرار داده شده است.