دوشنبه, ۱۹ آذر ۱۴۰۳
۱۳:۴۴
۴۱
حملات سایبری به یکی از دغدغههای اصلی در ایران تبدیل شده است. چالشی که در سالهای گذشته نهادهای مختلف درگیر آن شدهاند و بعضا کاربران عادی اینترنت در ایران را با مشکل مواجه کرده است. بسیاری از شبکههای زیرساختی طعمه این حملات شدهاند. به صورت کلی وضعیت امنیت سایبری کشور در مرحله حساس و هشدارآمیزی قرار دارد. وضعیتی که باید بیش از پیش به آن توجه شود.
در حال حاضر مهمترین دغدغهی موجود در حوزه امنیت سایبری کشور، آسیبهایی است که ممکن است در صورت بروز حملات سایبری زیرساختهای مهم شهری و به صورت کلی آحاد جامعه را با خود درگیر کنند. با درگیر شدن زیرساختهای مهم شهری به نوعی زندگی مردم مختل میشود. همچنین بسیاری از اطلاعات و دادههای مهم و حساس دولتی و مردم دچار دستبرد و سوء استفاده قرار میگیرد. در حملات گذشتهی که به زیرساختها اتفاق افتاد مانند شبکه بانکی، سیستم توزیع سوخت، ثبت احوال و ... مردم دچار مشکلات زیادی شدند. در صورت تکرار این حملات به زیرساختهای دیگر مثل صنعت برق و یا آب و فاضلاب، شاهد پیامدهای فاجعه باری خواهیم بود که به راحتی قابل جبران نیستند. باید بپذیریم امروزه با نوعی جنگ سایبری مواجه هستیم. جنگی که همه میتوانند از آن آسیب ببینند و همه میتوانند در آن ایفای نقش کنند.
برای در امان ماندن از پیامدهای منفی این حملات و حفظ حریم مردم در فضای سایبری، در قدم اول باید امنیت سایبری به عنوان یکی از اولویتهای کشور به رسمیت شناخته شود. در سالهای گذشته حرفها و صحبتهای زیادی پیرامون اهمیت و لزوم توجه به این حوزه توسط مسئولان مختلف بیان شده است اما در عرصه عمل شاهد اقدام و دستاورد به خصوصی نبودهایم. در حال حاضر نیاز داریم تا نهضت افتا در کشور راهاندازی شود و حاکمیت به صورت جهادی و گسترده در این بخش سرمایهگذاری کند.
نیروی انسانی جزو بخشهای مهمی است که حاکمیت باید در آن سرمایهگذاری کند. تربیت و نگهداشت نیروی انسانی متخصص و با تجربه در حوزه امنیت سایبری به یک چالش در کشور تبدیل شده است. ادامهدار بودن این مسئله میتواند در بلند مدت آثار مخربی برای کشور در پی داشته باشد. همچنین نیاز داریم تا با انتقال دانش روز به داخل کشور و توسعه سرمایهگذاری در تولید زیرساختهای حوزه امنیت به بهبود وضیعت زیرساختهای کشور کمک کنیم. متاسفانه در سالهای گذشته نه تنها شاهد توجه به این نیازها و دغدغهها نبودهایم، بلکه دستگاههای مختلف با صدور بخشنامههای مختلف چالشهایی را برای شرکتهای بخش خصوصی به وجود آوردهاند. دریافت مجوزهای افتا بسیاری از شرکتهای داخلی را که میتوانستند به رشد و توسعه این صنعت کمک کنند را با چالش مواجه کرده است و به سنگی در مسیر آنها تبدیل شده است. اگرچه ذات مجوز و ارزیابی در همه دنیا پذیرفته شده و لازم است اما روالهای آن باید به صورتی تدوین گردد که به جای بازدارندگی، موجبات رشد و بلوغ محصولات و خدمات را فراهم کند.
حاکمیت و بخش خصوصی در حال حاضر در بحث امنیت سایبری باهم هماهنگ نیستند و درواقع به نظر میرسد در جهانهای جداگانهای زیست و فکر میکنند. بخش خصوصی میتواند نقش مهمی در بهبود فضای امنیت سایبری کشور ایفا کند اما حاکمیت تاکنون جایگاه و نقش واقعی بخش خصوصی را در این حوزه در نظر نگرفته و شاید بر آن باور ندارد. یکی از مهمترین راهکارها برای برون رفت از وضعیت فعلی، جدیتر گرفتن بخش خصوصی فعال در این حوزه است. در صورت ادامهدار بودن وضعیت فعلی و عدم همدلی بخش خصوصی و حاکمیت در زمینهی رفع چالشهای امنیت سایبری و توسعه صنعت افتا، نمیتوانیم توقع رشد و توسعه از صنعت افتای کشور داشته باشیم و باید منتظر حملات سایبری متعدد باشیم. امیدوارم هر چه زودتر برای برون رفت از وضعیت حال حاضر و به وجود آمدن همدلی و اعتماد میان دو بخش راهکاری اندیشیده شود و تعاملات به نتایج مطلوبی بیانجامد.
در پایان باید اشاره کنم که سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران همواره برای بهبود وضعیت امنیت سایبری کشور و آگاهسازی اقشار مختلف از پیامدها و آسیبهای موجود در این حوزه به طرق مختلف تلاش کرده است. تا به امروز جلسات متعددی برای حل چالشهای بخش خصوصی با نهادهای حاکمیتی و دولتی توسط سازمان برگزار شده است. حال با استفاده از ظرفیت خبرنامه و سایر ظرفیتهای رسانهای سازمان تلاش داریم تا بیش از پیش برای آگاهسازی و انتقال دغدغههای موجود تلاش کنیم و نقشی در ایجاد نهضت امنیت سایبری کشور ایفا کنیم.
بهناز آریا، نایب رئیس هیئتمدیره و رئیس کمیسیون صنعت افتا سازمان نصر تهران و کشور
منتشر شده در شماره نخست خبرنامه سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران
فایل کامل خبرنامه سازمان در پیوست قرار داده شده است.