در حال حاضر شرکت‌هایی در زمینه موتور‌جست‌وجو در داخل کشور فعالیت می‌کنند و موتور جست‌وجوهایی نیز به صورت محدود در کشور وجود دارد که قصد شناسایی این شرکت‌ها را داریم.
اسم پیشنهادی برای موتور‌جست‌وجوی ملی «فجر» به معنای فراهم‌کنندگان جویشگر رایانه‌ای انتخاب شده است.» این بخشی از اظهارات علی‌اصغر انصاری معاون توسعه فضای تبادل اطلاعات سازمان فناوری اطلاعات است که قرار بود بر اساس آن، این موتور جست‌وجوی ملی در سال 91 راه‌اندازی شود. در واقع زمان واقعی راه‌اندازی این موتور جست‌وجو شهریورماه امسال درست زمانی است که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات وعده راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات- اینترنت ملی- را داده است. زمانی موتورهای جست‌وجوی گوگل و یاهو نوعی غول اطلاعات محسوب می‌شدند و حتی به ذهن کاربران هم خطور نمی‌کرد که اطلاعات موتور موردنظر خود را از طریق غیر این دو سایت تامین کنند. اما اکنون چند سالی است که کشورهای مختلف به راه‌اندازی موتور جست‌وجوهای ملی دست زده‌اند و در این میان موفقیت‌های متعددی هم به دست آورده و گاه به رقابت جدی با این دو سایت پرداخته‌اند. اکنون موتور جست‌وجوی ملی چین که با نام «بایدو» فعالیت می‌کند، دهمین سایت پربازدید دنیا محسوب می‌شود و طبق تحقیقات اخیر صورت گرفته، موتور جست‌وجوی «بینگ» که متعلق به مایکروسافت است، سایت‌های «یاهو» و «گوگل» را از نظر دقت پشت سرگذاشته و از آنها پیشی گرفته و در شرایطی که سال گذشته میزان دقت و موفقیت گوگل کمتر از 68 درصد بود، این موتور جست‌وجو موفقیت 80 درصدی خود را به رخ اولین موتور جست‌وجو دنیا کشیده است. علاوه بر این موارد کشوری مثل ترکیه تاکنون 36 موتور جست‌وجوی اختصاصی برای خود طراحی کرده و حداقل از نظر تعداد موتور جست‌وجوهای ملی یکی از کشورهای پیش‌رو محسوب می‌شود. مروری بر همین چند تجربه کوتاه به خوبی نشان می‌دهد که امکان طراحی سایت‌هایی به منظور رقابت با دو ابر جست‌وجوگر دنیا وجود دارد، اما قطعا این کار نیازمند دانش و عزمی جدی است. اما آنچه امروز کشورهای مختلف را به سمت راه‌اندازی موتور جست‌وجوهای ملی سوق می‌دهد بیش از همه به امنیت اطلاعات کشورها مربوط می‌شود. از سوی دیگر تا زمانی که چند موتور محدود به عنوان تنها جست‌وجوگرهای موجود شناخته شوند این موضوع می‌تواند تهدیدی جدی علیه آزادی کشورها باشد. نمونه بارز این ادعا اقدام اخیر گوگل در ارتباط با حذف نام «خلیج‌فارس» از صفحه نقشه این سایت است. مساله‌ای که علاوه بر واکنش‌های مختلف ایرانیان، موجب شد مسوولان کشور بر لزوم راه‌اندازی هر چه سریع‌تر جست‌وجوگرهای ملی تاکید کنند. به گزارش ایسنا علی حکیم‌جوادی رییس سازمان فناوری اطلاعات می‌گوید: در ارتباط با گوگل که به خود اجازه داده به حریم کشور ما ورود پیدا کند باید تصمیمی جدی اتخاذ کنیم که در این زمینه یک موتور جست‌وجوی ملی و فقدان وابستگی به این سایت راهکار مناسبی ارزیابی می‌شود. به گفته او لازم است هر چه سریع‌تر موتور جست‌وجوی ملی خود را فعال کنیم تا مانند کشورهای دیگر دنیا نشان دهیم که هیچ نوع وابستگی‌ای به گوگل نداریم.او ادامه می‌دهد: این اقدام گوگل حرکتی بود که بسیاری افراد مدعی استفاده از امکانات خارجی را متقاعد کرد که این شرکت‌ها و نمونه‌هایی همچون گوگل هیچ تعهدی به کار ندارند و هر زمان که بخواهند به خود اجازه می‌دهند وارد حریم خصوصی ما شوند. اما با وجود تمام تاکیدات صورت گرفته و اینکه بارها مسوولان اعلام کرده‌اند که حتی راه‌اندازی موتور جست‌وجوی ملی در برنامه پنجم توسعه هم مورد توجه قرار گرفته، همچنان زمان دقیقی برای راه‌اندازی این سایت اعلام نشده و حتی نام این جست‌وجوگر هم اعلام نشده بود تا حداقل تا پیش از آماده شدن سایت فرهنگ‌سازی لازم جهت استفاده از آن صورت بگیرد. البته پیش‌تر گزینه‌هایی مانند «یاحق» و «فجر» برای نام این سامانه معرفی شده بود اما در هر دو مورد پس از مدتی مسوولان از عدم قطعیت این اسامی خبر داده و اعلام نام این پایگاه را به همه‌پرسی و اجماع نهادهای فرهنگی در این زمینه موکول کردند. درباره زمان راه‌اندازی این جست‌وجوگر هم تاکنون وعده‌های مختلفی داده شده و در آخرین صحبت‌ها مسوولان از راه‌اندازی این سامانه تا پایان سال‌جاری خبر داده‌اند که باید منتظر ماند تا در پایان سال معلوم شود آیا این بار این وعده عملیاتی می‌شود یا خیر. البته سال گذشته هم مسوولان گفته بودند که نمونه‌های پایلوت این طرح آماده و همچنان در حال تکمیل است و تلاش می‌شود تا نخستین پایلوت آن تا پایان سال آغاز به کار کند. با این حال در قانون برنامه پنجم توسعه به صراحت درباره راه‌اندازی موتور جست‌وجوی ملی چیزی بیان نشده است که علی حکیم‌جوادی در این‌باره بیان می‌کند به اقتضای نیاز، کلمه اینترنت در قانون آمده است و ما باید کاربران را به اینترنت وصل کنیم. البته غیر از این بسیاری از کشورهای دنیا مثل چین، روسیه و ایتالیا موتورهای جست‌وجوی ملی خودشان را دارند. حتی گوگل را خودشان مدیریت می‌کنند. او می‌افزاید: از طرفی حدود 10 شرکت توانمند پیشنهادهای خود را ارایه داده‌اند، منتها کمی در کارشان نقص دارند که در حال بازنگری هستیم. بنابراظهارات این مقام مسوول در حال حاضر تمام موتورهای جست‌وجوگر داخلی و پروژه‌های مرتبط با آن شناسایی شده و بعضا در سال 91 فاز 1 و 2 آن به بهره‌برداری می‌رسد؛ بنابراین امسال در حوزه ساماندهی، فعالیت‌ها صورت می‌گیرد زیرا امسال مرحله گذر است و حداقل یکی، دو موتور جست‌وجوگر عملیاتی می‌شود.موتور جست‌وجوی ملی فجر در شرایطی وارد دور رقابت با غول‌های این بازار می‌شود که هنوز متولد نشده، دو بار نامش تغییر کرده و حتی گفته شده که هنوز نام مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده است. با این حال این پروژه که «فراهم‌سازی جویشگر رایانه‌ای» (فجر) یا (SEP (Search Engine Provider نام دارد، آنقدر برای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مهم تلقی شده که درصدد است کاربران ایرانی اینترنت را به جای استفاده از یاهو و گوگل، به مهاجرت به فجر ترغیب کند. رضا تقی‌پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات چندی پیش در این‌باره در اظهاراتی جالب توجه اعلام کرد: «برندهایی مثل گوگل را باید از صدر فهرست بیشترین آمار بازدیدکنندگان حذف کرد و باید آمار موتور جست‌وجوهای ملی که بازدیدکنندگان واقعی دارند، در نظر گرفته شود.»
