دولت بجای تزریق پول به شرکت‎های نرم‎افزاری، تقاضا را تحریک کند

با توجه به مصوبه اخیر شورای عالی فضای مجازی برای توسعه تولید و صادرات نرم‎افزار کشور، به نظر شما دولت برای نخستین گام باید چه کاری انجام دهد؟
این اقدام شورا مثبت و گامی کوچک برای توسعه صنعت نرم‎افزارکشور است، اما مشکل عمده صنعت نرم‌افزار نقص و فقدان اجرای قوانین و همچنین وجود مقررات دست و پاگیر است که دولت باید قبل از هرچیز آن را تسهیل کند تا شرکت‎های فعال نرم‎افزاری بتوانند با آسودگی خاطر به فعالیت بپردازند. در واقع من یکی از منتقدین مشوق‎های مالی شرکت‌های نرم‎افزاری هستم، چراکه تشویق در تمام دنیا به صورت تسهیل قوانین است نه ارایه وام و تسهیلات به شرکت‎های نرم‎افزاری. هم‎اکنون بسیاری از کارشناسان دولتی نسبت به فعالیت و مشکلات شرکت‎های نرم‎افزاری داخلی بی‎اطلاع هستند و جالب اینجاست که وقتی پای صحبت آنها می‌نشینیم مطالعات بسیار دقیقی از شرکت‎هایی چون اوراکل، اپل ، گوگل و غیره دارند.
شما گفتید که با ارایه تسهیلات و وام به شرکت‎های نرم‎افزاری مخالفید. علت چیست؟
بله. به اعتقاد من مشوق‎ها باید به گونه‌ای دیگر باشد. یعنی دولت باید شرایطی را ایجاد کند تا شرکت های نرم‌افزاری در وهله اول بتوانند در‎بازار داخلی رشد کرده و جزو شرکت‎های برتر باشند و در وهله بعد به صادرات بپردازند.کاملا بدیهی است تا زمانی که بازار داخلی نرم‌افزار رونق نگیرد نمی‎توانیم به فکر صادرات باشیم. متاسفانه در حال حاضر بین 400 شرکت برتر کشور نام هیچ شرکت نرم‎افزاری به چشم نمی‎خورد در صورتی‎که در کشورهای همسایه مانند ترکیه و مالزی شرکت‎های نرم‌افزاری جزو شرکت‎های مطرح و بزرگ هستند و دولتمردان آنها قوانین و شرایط کسب و کار فعالان نرم‌افزار را تسهیل کرده‎اند.
بنابراین به نظر شما ارایه تسهیلات نمی‌تواند موجب رونق بازار نرم‎افزار شود. پس دولت چگونه می‎تواند به رونق این بازار کمک کند؟
اگر شورای عالی فضای مجازی و نهاد دولتی دیگری می‎خواهد به توسعه تولید و صادرات نرم‎افزار کمک کند بهتر است بجای ارایه وام و تسهیلات بخش خریدار را تحریک کند. در برخی مواقع دیده شده شرکت‎ها پس از دریافت وام کسب و کار خود را از حوزه ITخارج کرده و مشغول ساخت و ساز شده‎اند. بنابراین تنها راه چاره به تکاپو افتادن سازمان‎ها و نهادهای دولتی برای خرید نرم‎افزار است.
تحریک خریدار از چه راهی ممکن است؟
تکفا زمانی برای شرکت‎های خصوصی بسیار جذاب بود و تنها دلیل آن بودجه‎ای بود که سازمان‎ها برای خرید محصولات فناوری اطلاعات داشتند. این بودجه در آن زمان باعث شکوفا شدن صنعت نرم‌افزار کشور شد. واقعیت این است که اگر سازمان‎ها بودجه‎ای برای خرید محصولات IT داشته باشند، خود به خود بازار داخلی رونق می‎یابد و در پی آن صادرات خواهیم داشت. هم‎اکنون سخت‎ترین خرید در سازمان‎های دولتی خرید نرم‌افزار است و طولانی‎ترین رویه را دارد. کارشناسان بخش‎های دولتی آشنایی چندانی با نرم‌افزارها و نحوه کار آنها ندارند و این موضوع باعث شده خرید یک نرم‌افزار اتوماسیون اداری از خرید تلویزیون دشوارتر باشد.
شرکت‎های نرم‏افزاری مشکلات زیادی دارند که برای توسعه تولید و صادرات نرم‌افزار قطعا باید از سوی دولت رفع شوند. به صورت خلاصه راجع به این مشکلات صحبت کنید.
یکی از مهم‎ترین مشکلات شرکت‎های نرم‌افزاری همانطور که گفتم مربوط به اجرا نکردن قوانین است. شفاف نبودن قوانین در این حوزه باعث شده شرکت‎ها دچار مشکل شوند. به طور مثال در رابطه با معافیت مالیاتی شرکت‎های نرم‌افزاری قانون وجود دارد اما تاکنون اجرا نشده و شرکت‎های نرم‌افزاری با وجود وعده وعید دولت از معافیت مالیاتی بی‎بهره‎اند. مشکل بعدی شرکت‎ها با شهرداری است. قانونی وجود دارد که شرکت‎های نرم‌افزاری می‎توانند در مکان‎های غیرتجاری نیز به فعالیت بپردازند که متاسفانه این قانون نیز از سوی برخی شهرداری‎ها نادیده گرفته می‎شود. مشکلات مربوط به مالیات بر ارزش افزوده و بیمه تامین اجتماعی نیز همواره وجود داشته و دارد و متاسفانه دولت گامی برای رفع آن برنمی‎دارد.
در تمام دنیا شرکت‎های تولیدکننده نرم‌افزار معاف از مالیات هستند در صورتی‎که در ایران هنوز این موضوع در حد شعار باقی مانده است.
مقوله سربازی نیز برای بسیاری از شرکت‎های نرم‌افزاری دردسرساز شده است چراکه سن اغلب برنامه‎نویسان بسیار پایین است و سربازی رفتن آنها برای بسیاری از شرکت‎ها مشکل ایجاد می‎کند.
دولت می‎تواند در این خصوص شرایطی بگذارد که افراد نخبه از سربازی معاف شوند.
در مجموع، اکنون که دولت مکلف به توسعه و صادرات نرم‌افزار شده است، چه پیشنهادی در این رابطه به مسوولان دولتی دارید؟
تنها توصیه من این است که با مطالعه بازار و رفع مشکلات تولیدکنندگان بجای تزریق پول، خرید سازمان‎ها و ارگان‎های دولتی را تسهیل کنند تا تولیدکننده برحسب نیاز بازار اقدام به تولید کالا کند.