ICT ابزار توانمندسازی زنان است

نفوذ این صنعت به جریان خانواده‌ها راه را برای رشد فراهم کرده و از سوی دیگر دست دولت‌ها را برای بهره‌مندی یکسان از توانمندی‌های موجود در این عرصه باز گذاشته است؛ صنعتی که بخش دولتی ایران در ماهیت مدیریتی خود از آن بی‌بهره است و حتی درهای بخش مدیریتی با رویکردی کاملا زن‌ستیز به روی این قشر بسته است.
نمونه بارز آن وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات کشورمان است که زنان در هیچ‌یک از پست‌های کلیدی این دستگاه عریض و طویل آن نقشی ندارند و تنها در بدنه کارشناسی و اداری آن بانوان نقش‌آفرینی می‌کنند. این درحالی است که نه‌تنها زنان زیادی در دنیا توانسته‌اند در این عرصه شگفتی بیافرینند، بلکه در بسیاری از اوقات عملکردی به مراتب بهتر از مردان داشته‌اند.
در دنیایی که فارغ از جنس، کارها و امور مختلف برون‌سپاری می‌شود، اما در دنیای صنعتی ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران هنوز جای زنان به‌ویژه در بخش دولتی خالی است.
اما فارغ از اینها، زنان ایرانی توانسته‌اند در بخش خصوصی این صنعت شگفتی بیافرینند. به آنها برخی سمت‌های کلیدی در این صنعت سپرده شده است که توانسته‌اند خود را اثبات کنند. نمونه موید آن فعالیت صنفی آنها در سازمان نظام صنفی به‌عنوان مدیران ارشد شرکت‌های زیرمجموعه خودشان است که در تعامل با دولت توانسته‌اند نقش‌آفرینی کنند.
از آنجایی‌که صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران در برنامه توسعه پنجم کشور باید سهم دو درصدی را به خود اختصاص دهد، وزارت ارتباطات به‌طور مشخص می‌تواند با تببین نقش زنان در این برنامه دوشادوش مردان سهمی از این برنامه را به آنان اختصاص دهد، اما همه اینها به بازتعریف و تسهیم نقش‌ها میان مدیرانی نیاز دارد که اثبات شده‌اند و وزارت ارتباطات فارغ از نگاه‌های جنسیتی می‌تواند درهای این مجموعه دولتی را به روی آنها بگشاید.
 

آزاده داننده، رییس هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و مدیرعامل شرکت  فناوری اطلاعات بهاران، از معدود زنان فعال و در مشارکت مداوم با دولت در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات است. از مشخصه‌های بارز او استقامت و مدیریتی است که در این عرصه نیز به نمایش گذاشته است.
او معتقد استبا استفاده از شواهد عمومی می‌توان به این نتیجه رسید که بیکاری زنان 50 درصد بیشتر از مردان است و بیشتر زنان جایگاه مناسبی در مشاغل ندارند.
داننده درخصوص جایگاه و توانمندسازی زنان در ایران گفت:«از آنجایی که آمار دقیقی در رابطه با وضعیت مشاغل زنان در دست ندارم و از این رو نمی‌توانستند بر مبنای آمار توضیح داد و تنها بر مبنای شواهد خواهد بود، به همین دلیل طبیعی است با افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی تعداد شاغلان هم افزایش خواهد یافت؛ بنابراین طبق آمار باید دید درصدشاغلان هم بر همین میزان افزایش خواهد داشت.»
او افزود:‌ «درحال حاضر تعداد زیادی از زنان در مباحث کارشناسی و مدیریتی حوزه IT مشغول به کارند،اما باید دید این جایگاه برای زنان مناسب است یا نه؟همچنین به نظر می‌رسد حدود 50 درصد بیکاری زنان بیشتر از مردان است و طبق آمار کلی شاغلاننشان می‌دهد زنان به نسبت حضورشان در عرصه‌های دانشگاهی در حوزه‌های کاری حضور ندارند و در سطح مناسبی نبوده و دارای کمبود هستند و آمار عنوان‌شده نسبت به شواهد عمومی خواهد بود.»
داننده گفت: «فارغ از متخصصانی که در حوزه ICT هستند، نقشی که ICTدر تمامی حوزه‌ها به‌عنوان یک توانمندساز دارد، در عرصه توانمندسازی زنان در حوزهICT نیز دارد و ما با استفاده ازICTمی‌توانیم توانمندسازی زنان را افزایش دهیم؛ مثلا دستگاه‌های حوزه‌های ICTمی‌توانند کارآفرینی بهتر داشته باشند و مشاغلی را در حوزه‌های خود با استفاده از ICTتعریف کنند که می‌تواند ابزاری برای توانمندکردن زنان در کاریابی و کارآفرینی باشد.»
او معتقد است: «ICT می‌تواند در جهت ارتقای سطح آگاهی زنانو به‌طور عمومی برای توانمندسازی آنها مورد استفاده قرار گیرد.مطالعاتی که در کشورهای مختلف انجام شده است، نشان می‌دهدکه برنامه‌های زیادی برای توانمندسازی زنان با استفاده از ICTصورت می‌گیرد.»
داننده درخصوص نقش دولت در این عرصه گفت: «به‌طور مطلق نمی‌‌توان گفت که دولت در این عرصه باید چه کاری انجام دهد و این مسایل به موضوعات دیگر مرتبط استو اگر به‌طور مثال برنامه‌ای برای افزایش اشتغال زنان فارغ‌التحصیل دانشگاهی داشته باشیم، می‌توان فهمید نقش دولت در این ماجرا چیست و چه باید انجام دهد. این مسایل باید به برنامه‌های بزرگ‌تری متصل شوند و در چارچوب برنامه‌های بزرگ‌تر باید آنها را دید.»
او افزود: «اگر بپذیریم که سواد و آگاهی بیشتر زنان می‌تواند در محیط زیست کمک کند، دولت موظف است با برنامه‌های خود زنان را از طریق ICT، باسواد و بر آگاهی‌شان بیفزاید.»
داننده در رابطه با نقش زنان در این عرصه گفت: «ICT ابزار بسیار خوبی برای هر فرد است تا بتوانداز این طریق به ظرفیت‌های خود بیفزاید، ما از طریق ICT می‌توانیم به مجموعه اطلاعات مورد نیازمان دسترسی پیدا کنیم؛بنابراین به این حوزه باید به چشم ابزاری که با استفاده از آن می‌توان بسیاری از محدودیت‌ها را برداشت و بسیاری از مسایل و مشکلات را حل کرد نگاه کنیم و هر یک تلاش کنیم تا حداقل در جهت کاربرد این فناوری به ظرفیت‌های خود اضافه کنیم.»
او به‌عنوان یکی از فعالان زن در این حوزه گفت: «خوشبختانه قوانین و مقررات ما در خصوص حضور زنان در عرصه‌های اقتصادی هیچ مانعی وجود ندارد و تفاوتی میان زن و مرد احساس نمی‌شود، عمدتا اگر موانع و چالش‌هایی برای حضور زنان داریم، این چالش‌ها را چالش‌های فرهنگی می‌دانم و اینها جزو چالش‌های عمومی زنان است و ارتباطی به فناوری و تکنولوژی اطلاعات ندارد.»
به گفته داننده،زنان تاحدودی تکنولوژی‌گریز هستند و کمتر می‌توانند خود را با تکنولوژی انطباق دهند که این مسایل به آموزش برمی‌گردد،‌ درحال حاضر این فناوری به‌قدری به سطوح پایین کشیده شده است که به نظر من جوانان ما مشکلات افراد قدیمی را نباید داشته باشند و باید کاربردهای این تکنولوژی را یاد بگیریم تا بتوانند از آن بهتر بهره شوند.