به گزارش خبرنگار فناوری اطلاعات و ارتباطات خبرگزاری تسنیم، گران بودن نرخ پهنای باند اینترنت در داخل کشور و اتفاق نظر کلیه فعالان این بخش بر سر این موضوع، زمینهای را برای برگزاری میزگردی پیرامون "راهکارهای کاهش نرخ پهنای باند اینترنت" فراهم آورد و با دعوت از نمایندگان بخش دولتی و خصوصی سعی کردیم که این بحث را تحلیل کارشناسی کنیم.
با توجه به اینکه شرکت ارتباطات زیرساخت رکن اصلی تأمین پهنای باند در کشور است و در واقع یک کرسی این نشست باید به نماینده این شرکت اختصاص مییافت تا از مواضع آن دفاع کند، اما این شرکت علیرغم توافق صورت گرفته برای فرستادن نمایندهای برای این میزگرد، دقیقا در دقیقه 90 در نشست حضور پیدا نکرد و منجر به این شد که فضا به نوعی دو بعد بیشتر به خود نگیرد و تا حدی نماینده رگولاتوری در مباحث پیش آمده مجبور شود که از حقوق این شرکت دولتی هم دفاع کند.
اما نکته جالب اینکه نماینده سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بدون هیچگونه تعصب خاصی، مذاکرات خود را با نمایندگان بخش خصوصی انجام داد و دیدگاههای کارشناسی را قربانی تعصبات یا دفاع از عملکردهای بعضا اشتباه گذشته نکردند و همین بر جذابیت گفتوگو افزود.
از جمله موضوعات مطرح و مورد توافق طرفین این بود که برای کاهش نرخ پهنای باند اینترنت، باید اپراتورهای تأمین کننده دیگری در حوزه پهنای باند فعال کرد.
بدون هیچ وقفه و اتلاف وقتی به سراغ مشروح این میزگرد با حضور حسین فلاح -مدیرکل دفتر بررسیهای فنی و اقتصادی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی-، علی توسلی -سخنگوی کمیسیون اینترنت سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران- و محمودرضا خادمی -مدیر عامل شرکت آزادنت و عضو کمیسیون اینترنت اینترنت نظام صنفی رایانهای- میرویم تا موضوعاتی از قبیل "نرخ خریداری پهنای باند توسط زیرساخت"، "شرایط برون رفت از انحصار"، "تأمین کنندگان اصلی پهنای باند کشور" و حتی "بازگشت سیممسی از مخابرات" میرویم.
*برای بررسی نرخ پهنای باند و موضوعاتی از این دست، نیازمند آن هستیم که روال خرید تا توزیع پهنای باند در کشور را مرور کنیم و از این جهت به صورت مشخص زیرساخت یا شرکتهایی که در این بخش فعالیت دارند، چه مراحلی را برای دریافت و توزیع این خدمت طی میکنند و راهکار کاستن از قیمت خریداری شده چیست؟
خادمی: مهم نیست زیرساخت چگونه و از چه شرکتهایی پهنای باندش را تهیه میکند زیرا به هر حال هر بنگاهی که این وظیفه را داشته باشد سعی میکند ارزانترین خدمات را تهیه کند.
اما در ارتباط با نیمه دوم سوال باید بگویم که ما در بخش خصوصی برای ارزان شدن قیمت پهنای باند به یک جواب رسیدیم و آن هم تعدد تأمین کنندگان پهنای باند است و البته به جز این راه، مسیر دیگری را نمیتوان متصور شد و هر چارهای که جز این راهکار اندیشیده شود قطعا کوتاه مدت، مقطعی و مانند مُسکِن خواهد بود.
یکی از راه|های مقطعی که برگرفته از شرایط روز است، همچون تکلیف رگولاتوری برای زیرساخت است تا در راستای ارائه خدمات به ارائه دهندگان خدمات داخل کشور، سطوح تخفیفی در نظر گرفته شود کما اینکه از سال 85 که انحصار تأمین پهنای باند به دست زیرساخت افتاد، دو بار در تعرفهها تخفیف ایجاد شد.
*آقای مهندس فلاح با توجه به اینکه بحث گران بودن پهنای باند از سال 89 بود که به شکلی جدی مطرح شد اما ارائه دهندگان خدمات پیش از آن هم با تعرفهها مشکل داشتند، پیش از این به راهکاری برای رفع چالشهای این حوزه رسیده بودید؟
فلاح: قیمت پهنای باند جهانی است. در ایران هم با یک نرخ ثابت که همان قیمت خریداری در سطح بینالملل است، توسط زیرساخت و از یکسری تأمین کنندگان خریداری میشود.
زیرساخت این پهنای باند را با قیمتی میخرد و با انجام یکسری عملیات همچون انتقال تا تهران و چند مرکز مشخص، اقدام به توزیع آن میکند.
*چرا باید بعد از خریداری به تهران و چند مرکز مشخص منتقل شود و یک راست از لب مرز توزیع صورت نمیگیرد؟
فلاح: پهنای باند خریداری شده توسط این شرکت از طریق شبکه انتقال آن به تهران میآید زیرا بحثهایی چون فیلترینگ را به صورت متمرکز در تهران یا یکی دو شهر دیگر داریم و بعد از آنجا توزیع در کل کشور صورت میگیرد.
بنابراین با ترسیم این رویه و وجود یک نوع تمرکز بنا بر سیاستهای مملکت، زیرساخت هزینههایی را متحمل میشود و بنابراین این هزینهها را روی قیمت جهانی پهنای باند میکشد و آن را به ارائه دهندگان خدمات داخلی میفروشد.
*در راستای بالا بودن این هزینه که نهایتا منجر به افزایش قیمت پهنای باند میشود، چه اقداماتی چاره شده است؟
فلاح: در این راستا رگولاتوری دو مرحله تخفیف را برای ارائه دهندگان خدمات داخلی در نظر گرفته و امسال هم قیمت را تثبیت کرده است.
در حال حاضر قیمت یک STM1 روی 37 میلیون تومان تثبیت شده است و هرچند زیرساخت خواهان قیمتهای بالاتر بود اما با برآوردی که صورت گرفت و با در نظر گرفتن شرایط محیطی از جمله نرخ ارز، این نرخ در نظر گرفته شد که به قیمتهای زیرساخت نزدیک است.
البته باید دانست یک علت بالا بودن قیمت هم مربوط به نوع خریدهای زیرساخت میشود و بعضا نوع قراردادهایی که میبندد به علت بلند مدت بودن قیمت را بالا میبرد؛ به عنوان مثال زیرساخت پنج سال پیش پهنای باندی را خریده اما هزینه آن را بلند مدت حساب کرده و در حالیکه تغییرات سریع این بخش در دنیا همواره باعث کاهش نرخ پهنای باند میشود، زیرساخت باید همچنان نرخهای گرانی را که در قبل خریداری کرده بپردازد در حالیکه زیرساخت نباید سمت قراردادهای بلند مدت رود.
در کل با ارزیابیهایی که در این راستا داشتیم، متوجه شدیم که نوع قراردادهای این شرکت بر روی افزایش قیمت پهنای باند بسیار تأثیرگذار بوده است. به عنوان مثال در حال حاضر زیرساخت پهنای باند را با قیمی در حد سه هزار دلار خریداری میکند اما میانگین هزینههای پهنای باند آن شاید بالای 5 هزار یورو باشد.
*آقای مهندس راهکار برو رفت از این شرایط چیست؟
فلاح: راهکار اولیه و اصلی این است که شرکت زیرساخت نوع خریدش را اصلاح کند و دیگری هم این است که تعدد تأمین کنندگان مختلف را در این عرصه داشته باشیم تا انتخابهای متفاوت به وجود آید و تا زمانیکه این طور نباشد، روال همین است که میبینیم.
البته برای تصمیمگیری در این زمینه باید سازوکارهای قانونی را هم پیدا کنیم. یکسری انحصارها را قانون برای زیرساخت گذاشته و اصل 44 گفته که یکسری بخشها نباید واگذار شود همچون گیتهای بینالملل.
اما به نظر من در چارچوب قانون هم میشود کارهایی کرد تا تأمین کنندگان متعدد بیایند و ارائه خدمات دهند و این وظیفه رگولاتوری، شرکت زیرساخت و فعالان بخش است تا راهکارهای لازم را احصا کنند.
*با علم بر اینکه در حال حاضر وضعیت مطلوب نیست، این ساز وکارهای قانونی چیست که رگولاتوری به سمت لحاظ کردن آنها نرفته است؟
توسلی: اجازه دهید که بگویم از اول که اینترنت باز شد، بخش خصوصی تأمین کننده پهنای باند بود و زیرساخت حجم محدودی را تأمین میکرد ولی از سال 85 که ماهواره جمع شد و چون در عمل سیستم انتقال در دست زیرساخت بود، راه چارهای جز این نبود که تأمین پهنای باند فقط از کانال زیرسخت صورت گیرد.
در واقعیت اینگونه بود که زیرساخت تأمین کنن ده اصلی پهنای باند شد.
فلاح: زیرساخت اساسنامهای دارد و تا جاییکه میدانم، تأمین پهنای باند ارتباطات بینالملل در انحصار زیرساخت است.
توسلی: گیتوی تنها در اختیار زیرساخت و دقیقا در اساسنامه آمده است. گیتوی با پهنای باند دو موضوع متفاوت است.
گیتوی حکم گمرک را دارد و هرگونه عملیات ارتباطی بینالمللی بخواهد صورت گیرد بایستی از کانال اصلی زیرساخت باشد.
فلاح: دقیقا به این موضوع واقف نیستم و فکر میکنم ترافیک بینالملل در اختیار زیرساخت باشد.
توسلی: مطمئن هستم که اینطور نیست و گیتوی در اختیار آنهاست. اگر اینگونه بود که شما میگویید چرا برخی سازمان و ارگانها پهنای باند میآوردند و در داخل میفروختند؟
*چگونه میتوان این واسطهای فروش را که در واقع تأمین کننده پهنای باند هستند را شناسایی کرد؟
توسلی: معمولا این ارگانها، پهنای باند خود را از طریق ISDPها میفروشند و از طریق IPها میتوان آنها را چک کرد و چیز مبهم و مخفی نیست.
خادمی: با توجیه تأمین پهنای باند برای شبکه علمی کشور، این کار را انجام دادهاند در حالیکه برای انجام این کار نیازمند مجوز رگولاتوری هستند.
توسلی: صدا و سیما تا دو سال پیش پهنای باند وارد میکرد، پس انحصار بر ترافیک نیست و بر گیتوی انحصار داریم.
ادامه این میزگرد را در پورتال خبرگزاری تسنیم بخوانید.
http://www.tasnimnews.com/Home/Single/193116