رسانه‌های سنتی، زیر آوار زلزله

شبنم کهن چی- حالا یک دهه گذشته و دوباره زلزله در کشور فاجعه آفریده است. اما این بار جایگاهی که صدا و سیما داشت به رسانه‌های اجتماعی اختصاص یافته است. بسیار زودتر از آنکه صدا و سیما نسبت به این اتفاق مصیبت بار واکنش نشان دهد، کاربران در رسانه‌های اجتماعی دست به کار اطلاع رسانی شدند. در توییتر، فیس‌بوک، یوتیوب، وبلاگ‌ها و سایت‌ها موجی از اطلاع‌رسانی و ابراز تاسف و درخواست کمک و راهنمای ارسال کمک‌های مردمی از نقاط مختلف کشور راه افتاد. به اشتراک‌گذاری آدرس مراکز مردمی که وسایل مورد نیاز آسیب‌دیدگان را جمع‌آوری کنند، تشکیل تیم‌های مختلف به خصوص در تبریز که عملکردشان به مثابه پل ارتباطی مردم دیگر شهرها با آسیب‌دیدگان است، اعلام شماره حساب‌هایی برای تبدیل کمک‌های نقدی به مواد غذایی، پوشاک و دارو تا به دست زلزله‌زدگان برسد و تشویق و درخواست اهدای خون و راه‌اندازی سایتی از سوی کاربران فعال برای معرفی راه‌هایی که می‌توان به آسیب‌زدگان کمک کرد (Helptabriz.com) از پررنگ‌ترین فعالیت‌هایی بود که کاربران رسانه‌های اجتماعی طی دو سه روز گذشته انجام دادند.
فراخوانی که برای اهدای خون در توییتر و فیس‌بوک، چند ساعت بعد از وقوع زلزله در شمال غرب کشور منتشر شد باعث  مراجعه صدها نفر به مراکز انتقال خون در تهران و شهرهای بزرگ کشور طی کمتر از 5 ساعت شد بسیاری از کارکنان مراکز انتقال خون اعلام کرده‌اند بیشتر مراجعه‌کنندگان‌شان کاربران جوان فیس‌بوک و توییتر بودند و فراخوانی که در این شبکه‌ها منتشر شده آنها را مطلع و ترغیب به این کار کرده است. این در حالی است که صدا و سیما به عنوان یک رسانه رسمی، قدیمی و تاثیرگذار به خاطر نحوه عملکردش سخت مورد انتقاد قرار گرفته است.
در حالی که تا پیش از این قدرتمند ترین و رسمی‌ترین رسانه، رسانه‌های جمعی (تلویزیون، رادیو و مطبوعات) بود که تولید محتوای آن در دست قدرتمندان است، امروز رسانه‌های اجتماعی تبدیل به قدرتمندترین رسانه شده اند که مردم عهده دار تولید محتوای آن هستند. گویی رسانه بزرگی مانند صدا و سیما که تحت سیاست‌های خاص عمل می‌کند دارد کم کم قدرتش را در مقابل رسانه‌های آنلاین از دست می‌دهد.
واکنشی که کاربران رسانه‌های اجتماعی نسبت به زلزله آذربایجان نشان دادند بار دیگر نشان داد که عصر تازه‌ای در تاریخ رسانه ایران آغاز شده است.