یکشنبه, ۳۰ آبان ۱۴۰۰
۱۱:۰۴
۳۷۷
طبقه بندی:
- اخبار سازمان
- اخبار رسانه ها
- اخبار کمیسیون ها
به گزارش روابط عمومی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، محمدرضا معبودیان، رئیس کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده‌ی نصر تهران در گفت‌وگو با خبرگزاری «موج» در مورد توسعه هوش مصنوعی در فضای مدیریتی کشور توضیحاتی ارائه داد. این مصاحبه به شرح زیر است:
در دیدار رهبر انقلاب با نخبگان و استعدادهای برتر علمی، یکی از موضوعات مطرح شده توسط ایشان هوش مصنوعی بود. ایشان فرمودند ««هوش مصنوعی» در اداره آینده دنیا بسیار نقش آفرین است و باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که ایران جزو ۱۰ کشور برتر هوش مصنوعی در دنیا قرار گیرد». شما به‌عنوان رییس کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، راهکارتان برای گسترش کاربرد هوش مصنوعی در مدیریت کشور چیست؟
ابتدا باید عرض کنم که در سخنان ایشان می‌توان به سه موضوع مرتبط و مهم اشاره کرد: «اقتصاد دانش بنیان»، «فناوری هوش مصنوعی» و «نخبگان بعنوان سرمایه انسانی و زیرساخت توسعه».
اگر این سه مورد مهم در سخنان رهبری، مورد توجه خاص مدیران عالی‌رتبه کشور قرار گیرد، می‌توان شاهد شکوفایی، توسعه و ساماندهی ابرچالش‌های ملی کشور بود. یکی از ابتدایی‌ترین نتایج حاصله از این دیدگاه، تمرکز بر تقویت جایگاه «شرکت های دانش بنیان در حوزه هوش مصنوعی» در اکوسیستم مدیریتی کشور خواهد بود که منجر به به‌کارگیری نخبگان نیز خواهد شد. با اینگونه دیدگاه، تعریف پروژه‌های مسئله محور و داده محور، در هر سازمان و هر حوزه، باید یکی از مهمترین دغدغه‌های مدیریتی بوده و در دستور کارها قرار گیرد.
وضعیت فعالان فعلی در حوزه هوش مصنوعی کشور را چگونه ترسیم می کنید؟
هم‌اکنون تعداد زیادی از شرکت‌های دانش بنیان و فعال در حوزه‌های مختلف هوش مصنوعی در کشور فعالیت دارند. در یک نگاه کلان، اکثر سازمان‌ها در حال گذر از مرحله تجمیع و تلفیق داده‌ها در انبار داده‌ها و یا دریاچه داده سازمانی هستند که برای اینگونه امور، از شرکت‌های فعال در حوزه علم داده استفاده می‌کنند. به‌نظرم این سطح از بلوغ سازمانی به‌عنوان سطح «بلوغ تصاحب داده ها بعنوان دارایی های راهبردی سازمانی» در حال تکامل است.
یک سطح بلوغ دیگر، «بلوغ مدل سازی داده‌ها» و استفاده از داده‌ها برای دستیابی به بینش‌های سازمانی و ارائه پیش‌بینی‌های داده محور است که در این سطح بلوغ نیز دستاوردهای سازمانهای دولتی و خصوصی قابل مشاهده است. هرچند برخی از حوزه‌های کسب و کاری در کشور، پیشرفت‌ها و نتایج مناسبی در این حوزه داشته‌اند، اما این موضوع هنوز همه گیر و نهادینه نشده است.
همچنین سطح بلوغ بعدی، «بلوغ در هوشمندی داده محور» یا «بلوغ به‌کارگیری از هوش مصنوعی در تصمیمات سازمانی» یا «بلوغ در خودکارسازی امور» و ... است که خوشبختانه برخی از حوزه‌ها در حال برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌ها در این پارادایم هستند.
امروزه، شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی و علم داده، با جذب نخبگان این حوزه، در هر سه سطح از بلوغ تحلیلی سازمان‌ها نقش‌آفرین اصلی هستند. همچنین اکثر سازمانهای دولتی و خصوصی بزرگ، با ایجاد واحدها و دپارتمان علم داده، در حال تجهیز ساختار سازمانی خود هستند. اینجاست که مدیریت چالش درون‌سپاری یا برون‌سپاری پروژه‌های داده محور، بسیار نمایان می‌شود و می‌توان نوید داشتن یک اکوسیستم پویا و اثرگذار در حوزه تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری سازمانی را در ذهن‌ها داشت.
البته که کشور در ابتدای این راه است و باید با تخصیص بودجه و اولویت دهی‌ها، این اکوسیستم تقویت شده و دولت و سایر قوا، به‌عنوان یک راهبرد اصلی در این حوزه، سرمایه‌گذاری استراتژیک کنند.
یعنی فقط مشکل بودجه و اولویت‌دهی داریم؟
مسلماً این تغییر پارادایم، تک متغیره نیست و عوامل بسیاری در این موضوع دخیل هستند. به‌نظرم یکی از مهمترین موضوعات، فرهنگ‌سازی و ترویج «حل مسائل و چالش‌ها با رویکردهای داده محور در سطح کلان کشور» است. همچنین نگاه ویژه در بخش آموزش از مدارس تا دانشگاه‌ها، شفاف‌سازی نظام حکمرانی داده، تولید دادگان فارسی، در دسترس قراردادن داده‌های ملی برای همه سازمانهای مرتبط، استقرار سامانه‌های Open Data و ... همگی به تخصیص بودجه و نگاه استراتژیک به حوزه داده و هوشمندی مرتط است. در اینجا می‌شود به‌عنوان یک نگاه کوتاه مدت به بودجه سال 1401 و تعریف مسائل و چالش های مهم که نیاز به سامانه های هوش مصنوعی و علم داده دارند، پرداخت.
برای این رویکرد در کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده چه تدابیری داشته‌اید؟
ما دایرکتوری تجاری فعالان حوزه هوش مصنوعی و علم داده را در سال1399 تهیه و منتشر کردیم و در سال 1400 در حال بروز رسانی آن هستیم. همچنین راهکار جذب نمایندگان سازمانهای حاکمیتی در کمیسیون و یا ارسال نماینده و سفیر به سازمانهای حاکمیتی و دولتی را در دستور کار قرار داریم تا بتوانیم ارتباط فعالان این حوزه را با دولت و صنعت تقویت کنیم. یکی از موارد همکاری کمیسیون هوش مصنوعی و علم داده، می‌تواند کمک در بودجه نویسی و تعریف پروژه های پرچم دار در بودجه سال 1401 باشد.
آینده پروژه‌های هوش مصنوعی در کشور را چگونه ترسیم می‌کنید؟
وقتی در کشورهای همسایه، سال‌هاست که وزارت هوش مصنوعی دارند و اینکه یکی از ارکان توسعه و اقتصاد دانش بنیان را هوش مصنوعی می دانند، ما گریزی از تمرکز ویژه در این حوزه نداریم و مدیریت در کشور ما مجبور به بهره‌برداری از پروژه‌های پرچم‌دار در حوزه «مدیریت و حکمرانی داده»، «علوم داده» و هوش مصنوعی» هستند.
شاید بتوان به جرئت اذعان کرد که یکی از راهبردهای اصلی برون رفت از مشکلات و معضلات کشور، نگاه ویژه به این حوزه و جذب نخبگان در پروژه‌های این حوزه است.
