دوشنبه, ۱۱ دی ۱۴۰۲
۱۴:۲۰
۵۰۰
طبقه بندی:
- اخبار سازمان
- اخبار کمیسیون ها
به گزارش روابط‌عمومی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، نشست تخصصی شرکت‌های نرم‌افزاری با هدف بازنگری فرایندهای صدور مجوزهای نرم‌افزاری، لزوم یا عدم لزوم ارائه سورس‌کد با حضور صاحب‌نظران و مدیران شرکت‌های نرم‌افزاری، 21 آذرماه 1402 برگزار شد. در این نشست که در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برگزار شد، صاحب نظران و کارشناسان این حوزه به همراه مدیران بخش دولتی حضور داشتند. حاضرین در این نشست بر تعامل بخش خصوصی و دولتی در این حوزه تاکید کردند. حامد منکرسی، معاون سیاست‌گذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات به عنوان نماینده بخش دولتی در این نشست حضور داشت.
به دنبال تعامل بخش خصوصی و دولتی هستیم
در ابتدای این نشست سید مجید اورعی، عضو هیات‌مدیره و رئیس رسته توسعه نرم‌افزار سازمان نصر تهران درخصوص ارائه سورس‌کد و اهمیت آن گفت: «به موجب قانون حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای و قانون احراز اصالت، شرکت‌های نرم‌افزاری موظف هستند سورس‌کدهای خود را ارائه دهند. بسیاری از فعالان بخش خصوصی به این امر شکایت دارند. در واقع آنها معتقد هستند که سورس‌کدها بعد از مدتی تغییر می‌کند و به روزرسانی می‌شود. برای حل این چالش و رسیدگی به این شکایت‌ها، جلسات متعددی با اعضای سازمان نظام صنفی رایانه‌ای داشتیم. جمع‌بندی این جلسات این بود ک نظر نخبگان و فعالان بخش خصوصی این حوزه را نیز جویا شویم و در این مسئله آنها نیز طرف مشورت باشند. جلسه امروز حاصل این جمع‌بندی است. البته برای این مسئله به این جلسه اکتفا نخواهد شد و در هفته‌ها و ماه‌های آینده نشست‌های دیگری نیز در همین زمینه برگزار خواهد شد. امیدواریم افرادی که در این خصوص با چالش مواجه هستند با شرکت در این جلسات و بیان نظرات خود، به رفع چالش‌های موجود در این حوزه کمک کنند. این جلسات به شکل‌گیری تعاملی سازنده بین بخش خصوصی و دولتی کمک می‌کند که در بهبود فضا بسیار تاثیرگذار است».
مهرداد ذوالفقاریان از جمله دیگر مهمان‌های این نشست بود. او که رئیس کمیسیون نرم‌افزارهای پیشرفته سازمانی نصر تهران است و جزو فعالان قدیمی و با سابقه‌ی حوزه نرم افرار و IT کشور محسوب می‌شود، معتقد است سورس‌کد و ارائه آن مسئله مهمی نیست. ذوالفقاریان در خصوص این موضوع گفت: «سورس‌کد را آنقدرها هم مهم نمی‌دانم. در واقع ارائه آن چالشی به وجود نمی‌آورد». او در ادامه به بررسی‌ها و تجربیات خود اشاره کرد و گفت: «در دوران کرونا خاطرات پرونده‌هایی که به آنها رسیدگی کردم را نوشتم و از میان هزار و ۳۰۰ پرونده، ۵۰۰ پرونده در مورد مسائل و مشکلات غیر نرم‌افزاری بود. از این تعداد ۷۰۰ پرونده درباره مشکلات نرم‌افزاری بود و تنها ۸ پرونده درباره سورس‌کد و کپی رایت بود. طبقه‌بندی نرم‌افزارها بسیار گسترده است و فقط به یک بخش محدود نمی‌شود. بسیاری از مستندات نرم‌افزاری از سورس‌کد مهم‌تر هستند. با توجه به این آمار است که معتقدم مسئله سورس‌کد و ارائه آن آنقدر هم مهم نیست. در واقع باید برای حل چالش‌ها، به موضوعات دیگر نیز هم پرداخته شود».
ارائه سورس‌کد مهم است
حامد منکرسی، معاون سیاست‌گذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات در این نشست با توجه به چالش‌های رایج در حوزه مالکیت نرم‌افزار و اهمیت تحویل سورس گفت: «با توجه به چالش‌های رایج در حوزه مالکیت نرم‌افزار، اهمیت تحویل سورس کد از حساسیت بسیاری برخوردار است. با وجود اینکه طبق استانداردها سورس‌کد تنها بخشی از یک نرم‌افزار را تشکیل می‌دهد و باقی متعلقات و مستندات تولید و نگهداری نرم‌افزار وزنی معادل و چه بسا بیشتر از سورس کد را در ارزش یک نرم‌افزار به خود اختصاص می‌دهند».
او همچنین درخصوص فرآیند مستندسازی نیز گفت: «متاسفانه بسیاری از شرکت‌های فعال در حوزه نرم‌افزار، فرآیند مستندسازی و نگهداری از تولیدات خود را به درستی طی نمی‌کنند. در چنین وضعیتی، تنها مستند قابل مشاهده و استناد که می‌تواند برای ثبت مورد استفاده قرار بگیرد، سورس‌کد است. انتظار می‌رود با تشخیص اولویت‌‌های حوزه نرم‌افزار و برگزاری نشست‌های کارشناسی و جمع‌آوری نظرات تخصصی حقوقدانان، فرآیند اعطای مجوز برای شرکت‌ها به صورت مشهودی تسهیل شود».
دیگر نماینده بخش دولتی در این نشست، معاون اداره کل اعتباربخشی و صدور پروانه فعالیت سازمان فناوری اطلاعات بود. رستمی در این نشست در خصوص قوانین موجود برای این موضوع صحبت کرد و گفت: «قانون اعلام کرده است که از پدیدآورنده و مالکان نرم‌افزارها حمایت شود. حال باید به این پرسش‌ها پاسخ داده شود؛ چرا باید اسناد تحویل داده شود؟ آیا سورس‌کدها قابلیت مقایسه دارند؟ چرا شرکت‌ها باید سورس‌کدهای خود را تحویل دهند؟ برای رفع چالش‌های موجود باید به این سوال پاسخ داده شود. ما در بخش دولتی به دنبال تعامل با فعالان و دغدغه‌مندان این حوزه هستیم تا بهترین اتفاق برای این حوزه رخ دهد و مشکلات فعلی دیگر به وجود نیاید».
در زمینه سورس‌کد کم کاری شده است
ناصر شاکرحسینی، رئیس کمیسیون سلامت الکترونیکی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران معتقد است در حوزه سورس کد و قانون‌گذاری آن کم کاری شده است. او در همین زمینه گفت: «سورس‌کد ماهیت ناموسی پیدا کرده است. متاسفانه در این زمینه کم کاری شده است. اگر میزان شکایات درباره کپی‌کاری کم است، این امر بیانگر آن است که بی اعتمادی به دولت وجود دارد. اکنون گفته می‌شود به سورس‌های قبل از سال ۹۶ دسترسی نداریم، بعید نیست به زودی اعلام شود که به سورس‌کدها تا سال ۱۴۰۰ دسترسی وجود ندارد. باید یک دیتابیس ملی از تمامی محصولات نرم‌افزاری تهیه شود».
دیگر مهمان این نشست، ولی اله قدیمی، کارشناس رسمی دادگستری در امور نرم‌افزاری و جرایم رایانه‌ای بود. او بزرگ‌ترین چالش حقوقی موجود در این حوزه را ثبت نرم‌افزارها عنوان کرد و گفت : «بزرگ‌ترین چالش در حوزه مسائل حقوقی، ثبت نرم‌افزارها است. هرچه استعلام برای تائید سورس گرفتیم، اعلام شد که تمام آنچه از سال ۹۶ به قبل وجود داشته و به شورای انفورماتیک ارائه شده، اکنون دیگر وجود خارجی ندارد. در فرآیند در اختیار گرفتن سورس‌کد با مشکلاتی مواجه هستیم. در فرآیند تشخیص نرم‌افزارها، سهم سورس‌کد ۱۵ تا ۲۰ درصد است. برخی شرکت‌ها از کارکنان خود تعهد گرفتند که پس از استعفا و اتمام کار، تا ۱۰ سال در شرکت‌های رقیب فعالیت نکنند. در صورتی که این تعهد منطقی نیست. ۷۰ درصد از UI/UXهایی که استفاده می‌شود، مشابه یکدیگرند».
